Bij uitkijktoren ‘Romsicht’

Nadat we met het pontje aan waren overgezet, staken we bij de Hooidammen de weg over, om daarna het fietspad in de richting van Earnewâld te pakken. Na ruim een kilometer kwamen we aan bij de uitkijktoren ‘Romsicht’ …

De picknicktafel aan de voet van de toren stond mooi in de schaduw. We troffen het, want er gingen net vier mensen weg. En zo hadden we toch een mooi en lekker koel plekje om onze broodjes op te eten …

We hadden de broodjes net op, toen Jetske de door zonne-energie aangedreven excursieboot ‘Blaustirns’ van It Fryske Gea zag naderen. Jetske liep naar het bruggetje om de boot te fotograferen, ik deed dat vanaf de plek waar ik stond bij de picknicktafel. Vanuit dit standpunt kun je goed zien, dat je vanaf het bovendek mooi over de rietkragen heen kunt kijken …

Hoewel Jetske niet zo’n held is bij uitkijktorens, had ze – zoals ik al had verwacht – met deze mooie houten uitkijktoren weinig moeite. Zo kwamen we mooi op tijd op de tweede verdieping om de ‘Blaustirns’ nog net te kunnen zien, voordat hij de thuishaven Earnewâld bereikte …

Thundering through the clear sky

Tijdens de vaarexcursie door de Alde Feanen kwamen we begin april langs een bijzonder monument …

In de nacht van 4 op 5 september 1942 stegen vanaf vliegveld Syerston in Engeland 251 bommenwerpers op. Eén daarvan, de Lancaster R5682, werd boven de Waddeneilanden neergeschoten. Het vliegtuig stortte vervolgens neer in de Alde Feanen, vlakbij Warten. Van de zeven bemanningsleden wisten vijf met een parachutesprong te ontsnappen …

Eén van hen overleefde dit niet, de overige vier mannen werden krijgsgevangen gemaakt. Van de inzittenden werd later één lichaam gevonden, dit was de piloot Peter Joslin. Hij ligt ligt even verderop in Warten begraven. De laatste persoon, staartschutter Francis Cooper, bleef na de crash vermist …

Op de plek waar de Lancaster neerstortte is een permanente herdenkingsplaats gecreëerd: ‘De Zwaluwhaven’. Deze 32 meter lange muur, ontworpen door landschapsarchitecte Nynke Rixt Jukema, heeft 251 gaten voor oeverzwaluwen. De zwaluwhaven verbeeldt het verhaal van de jonge vliegeniers. Ze vochten voor onze vrijheid en vlogen op 4 en 5 september 1942 naar Bremen om daar vliegtuigfabrieken te bombarderen …

Het aantal gaten komt overeen met het aantal gevechtsvliegtuigen dat in de nacht van 4 op 5 september 1942 opsteeg. Het aantal meters van de muur komt overeen met de lengte van de Lancaster. Van de 251 gaten zijn er 12 dichtgemaakt. Twaalf vliegtuigen, die die nacht in 1942 opstegen, kwamen niet terug …

De Zwaluwhaven is op 15 april 2018 geopend. Dat is niet zomaar een datum, het is de officiële datum waarop Fryslân bevrijd werd in 1945. Bij de onthulling van het monument waren 39 nabestaanden van de piloten en bemanningsleden aanwezig. Sinds 15 april 2018 is ook een tentoonstelling te zien over de Lancaster en de Zwaluwhaven in Earnewâld (de Stripe 12a, achter het Skûtsjemuseum) …

Terug in de haven

Ruim 2,5 uur nadat we waren vertrokken, voeren we opnieuw langs Hotel Princenhof …

Rechts ligt de camping met een aantal ligplaatsen, waar op dat moment o.a. een skûtsje afgemeerd lag. Links ligt het eerste deel van de jachthaven, daar legde de excursieboot aan bij de steiger die daarvoor gereserveerd is …

Met dank aan de gids en de schipper verlieten we de excursieboot ‘de Blaustirns’. Het was de eerste keer dat ik er een excursievaart had geboekt, maar ik denk niet dat het de laatste keer zal zijn …

We liepen langs een jonge vrouw die met haar hele hebben en houden aan bagage op de wal stond. Op een bootje waren twee mensen bezig. Zul je net zien dat je huisje onbereikbaar is, omdat je bootje dienst weigert …

Terug bij de auto besloten we nog even naar een plekje met zicht op de Jan Durkspolder te rijden. Daar aten we onze broodjes op en dronken we wat frisdrank. Bijna 20 km in ruim 2,5 uur, een tijd waarin we ogen en oren tekort kwamen. Het was echt mooi en leerzaam om de Alde Feanen zo vanaf het water te beleven …

Earnewâld komt in zicht

We voeren over de Geau in oostelijke richting terug maar het hart van de Alde Feanen. Een tijdlang hing er een grote, goeddeels witte buizerd cirkelend boven het polderland …

Een stuk verderop vlogen er aan de zuidkant van het water een paar wulpen op uit een weiland. Het waren tot nu toe de eerste en laatste wulpen die ik dit jaar zag. De laatste dieren die we die dag vanaf de boot zagen, waren een drietal reeën en een handvol ganzen in de verte …

Terwijl we korte tijd later over de Grutte Krite voeren, zag ik plotseling een vogelkijkhut, waarvan ik het bestaan alleen kende van foto’s en informatie van It Fryske Gea. Deze vogelkijkhut (OpenStreetMap) die de naam ‘Ielgoes’ (Aalscholver) draagt, staat op poten midden in het water en is dus alleen per boot bereikbaar …

We verleggen de koers nog eenmaal naar noordelijke richting om daarna via de Ule Krite terug te keren naar het punt van vertrek …

Al snel zien we de kerktoren van Earnewâld boven de omringende bebouwing uit steken …

– wordt vervolgd

Passage van een skûtsje

In het logje van gisteren werden we ingehaald door twee skûtsjes die samen op één motor voeren. Er voer echter ook een skûtsje onder zeil in ‘de Alde Feanen’ …

Dit is de ‘Doeke van Martena’ een skûtsje dat in 1906 gebouwd is bij Van der Werff aan het Buitenstvallaat. De ‘Doeke van Martena’ is met zijn lengte van 14,92 m één van de kleinste skûtsjes in de IFKS-vloot en heeft als thuishaven Drachten. Misschien waren ze die dag met een groepje passagiers op het water. Het was in ieder geval mooi om ze onder zeil voorbij te zien komen …

– wordt vervolgd

Earrebarren by Earnewâld

Oftewel: ooievaars bij Eernewoude

Nadat ik de fotoserie van de reeën had gemaakt, besloot ik nog even door te rijden naar Earnewâld. Een stukje voorbij de gaswinningslocatie aan de Dominee Bolleman van der Veenweg zette ik de auto vlak voor de bocht naar rechts in de berm. Aan de andere kant van de weg stonden twee ooievaars samen op het nest in een boom …

Nadat ik een paar foto’s van het bovenstaande paar had gemaakt, richtte ik mijn camera op de ooievaar die op een hoge paal binnen de hekken van de gaswinningslocatie staat. Tot 2014 zaten er grote lampen op zulke palen, Daar hadden de ooievaars in de loop der jaren zulke grote en zware nesten op gebouwd, dat er in 2014 huisuitzettingen volgden om de situatie veilig te houden.

Na al die jaren zie ik nog regelmatig een ooievaar op één van die kale palen staan. Dit exemplaar vloog net op, toen ik de camera op hem had gericht. Tot mijn geluk vloog hij linea recta naar de boom aan de andere kant van de weg …

Daar stond de partner al te wachten. Na de landing zetten ze samen even een luid geklepper in …

Tussen voorjaar en winter

Er waren nog wat foto’s blijven liggen van de laatste kuier met mijn fotomaatje. Ik was gebleven bij de jachthaven van Earnewâld. Daar staat aan de andere kant van It Wiid een beeldengroep gemaakt door Hans Jouta in het water. Wie goed kijkt, kan er misschien drie oud-winnaars van schaatsmarathon ‘De 100 van Earnewâld’ in herkennen: Jeen Wester, Hilbert van der Duim en Jos Niesten. Het beeld heeft een plekje gekregen op de plaats van de start en finish van de natuurijsklassieker …

Het is een beeldengroep van cortenstaal, die een drijvend ponton is geplaatst, zodat het ongeacht de waterstand altijd lijkt of er echt een paar mannen aan het schaatsen zijn. Maar eerlijk is eerlijk, in januari 2017 (foto linksonder) leek het net wat realistischer dan in januari 2025 (foto rechtsonder) …

Aan de ander kant van de haven staat het beeld ‘de Fisker’ van David van Kampen. Earnewâld was vroeger voornamelijk een dorp van vissers, schippers, boeren en rietsnijders. Het beeld van de ielfisker herinnert aan de Earnewâldster voorouders. ‘Ielfisker’ is Fries voor palingvisser. Het beeld is gemaakt uit lavasteen en is te vinden aan de noordkant passantenhaven. Het was een wereld van verschil, de visser in januari 2017 (linksonder) en in januari 2025 …

Nadat we uitgekeken waren bij de haven, gingen we op zoek naar een goed plekje om even te lunchen. Daarvoor wees ik Jetske de weg naar de Manjepetswei ten zuiden van Earnewâld. Daar had ik nogmaals een kans om het weerbeeld van januari 2017 en januari 2025 te vergelijken met een paar foto’s van het huis, dat uitkijkt over de Jan Durkspolder in de verte …

Nadat we onze broodjes op hadden, zag Jetske ter plekke een nieuwe kans om een fotoserie te maken. Dat is voor morgen …