Waar pake woonde

Letterlijk en figuurlijk op een steenworp afstand van ons huis stond aan de overkant van de vaart het huisje van mijn pake (opa voor niet-Friestaligen). Met hem heb ik de eerste jaren van mijn leven vele uren doorgebracht, en daar kijk ik nog altijd met warme gevoelens op terug. Begin 1966 overleed hij op 64-jarige leeftijd aan een hartstilstand. Veel te vroeg natuurlijk, maar toen waren wij al vrienden voor het leven geworden …

Na pake zijn overlijden hebben een oom en tante er nog enige jaren gewoond. Ook bij hen heb ik nog diverse keren met plezier gelogeerd. Nadat oom en tante naar Lemmer verhuisden werd pake’s huisje afgebroken. Nu rest nog slechts dit stukje grond …

In het huis dat net voorbij dat van pake stond, woonde in mijn jongste jaren een vriendelijk en lief ouder echtpaar. Ook hun huis is al lang geleden afgebroken. Aan het eind van de Commissiepolle staan nu nog enkele van de oorspronkelijke huizen (of delen daarvan). Voor zover ik weet, zijn het allemaal vakantiehuisjes, het één wat mooier dan het ander. In één van die huisjes, waarschijnlijk het meest rechtse, woonde in de jaren 60 een wat zonderlinge oude man. Hij liet zich nauwelijks zien en dat maakte me in mijn herinnering altijd wat huiverig in de buurt van zijn huis …

De mooiste huisjes staan helemaal achteraan langs de Commissiepolle. Wat dacht je van dit fraaie stulpje aan de andere kant van de vaart …?

Het laatste huis direct aan het pad is recentelijk verkocht (vraagprijs € 140.000 k.k.). De voorgevel kan wel een kwastje verf gebruiken, maar als je dan de andere gevel bekijkt, is duidelijk dat eraan gewerkt wordt. De tuin zag er voor de verkoop uit als een woestenij, en kijk eens wat het hoveniersbedrijf ervan heeft gemaakt, compleet met Pipowagen en hottub …

En zo waren we via mijn geboortehuis (1) en de plek waar ooit pake’s huisje stond, aangekomen aan het eind van de Commissiepolle (2). Dwars op de Commissiepolle loopt de Middenvaart. Sla je daar rechtsaf, dan loopt het pad na 200 meter dood. Ga je linksaf, dan kom je na ruim 600 meter uit in Echten …

Daar aan het eind van de Commissiepolle ligt een loopbruggetje over de Middenvaart. Op dat bruggetje stond bij vorige bezoeken altijd een stoel. Die stoel is intussen vervangen door een mooi bankje. En ook op de wal staat nu een bankje. Vanaf dat tweede bankje heb ik de onderstaande foto genomen. Morgen een rondblik vanaf het bruggetje over het vlakke Friese polderland …

  • wordt vervolgd

Terug op de Commissiepolle

Van de boerderij waar heit vroeger werkte, restte alleen nog het later gebouwde woonhuis. De laatste delen van de bijgebouwen waren sinds mijn laatste bezoek ook afgebroken. Het had er aan de voorkant lange tijd niet zo netjes uitgezien …

Over het smalle paadje, dat nog altijd de welluidende naam Commissiepolle draagt, liepen we in de richting van mijn vroegere ouderlijk huis. Aan de linkerkant van het pad lag een nog altijd goed onderhouden tuin. Aan de andere kant van de vaart zag het er een stuk minder fraai uit. Aan de achterkant van de voormalige boerderij stond het vol met trekkers, graafmachines en ander rollende materieel. En daar weer achter lag geen open weiland meer, maar een stuk maïsland …

Na ongeveer 150 meter kwamen we aan bij de Commissiepolle 2, het mijn kleine, maar o zo onmetelijk grote domein van waaruit ik mijn eerste stapjes op deze aardkloot zette. Het eerst wat me opviel was dat er sinds mijn vorige bezoek een nieuw bruggetje over de sloot lag …

Het huis dat er nu staat is overigens niet het huis waar wij in woonden. Het huis is op een bepaald moment verkocht, waarna de nieuwe eigenaar het tot de grond heeft laten afbreken. Daarna is er een nieuw huis gebouwd, dat ten opzichte van het originele huis een kwartslag is gedraaid en het huis is vierkanter geworden. Mijn slaapkamertje zat achter de dakkapel, maar van daaruit had je indertijd geen zicht op het Tjeukemeer in het noorden, maar op Lemmer in de verte in het westen …

En we hadden ook vanaf de begane grond ruim zicht over de weilanden. Daar is momenteel geen sprake meer van, het zicht wordt aan drie kanten ontnomen door het omringende maïsland. Bovendien is het erf rondom beplant met intussen al forse bomen. Ik vraag of de bewoners zich niet beter op hun gemak zouden voelen in een bosrijke omgeving. En ik ben ook benieuwd hoe lang die dichte beplanting rechtop blijft staan in de veenweidegrond …

  • wordt vervolgd

Bij het Tjeukemeer

Zodra we op weg naar mijn geboortegrond bij Oudehaske de A7 verlieten, begon ik de jongens de eerste verhalen uit mijn jeugd te vertellen. We reden langs het Nannewiid, één van de kleinste Friese meren, tegenwoordig vooral het domein van windsurfers. Tussen mijn 10e en 15e jaar werd het beeld er op zomerse dagen vooral bepaald door zwemmers en roeiers. In de zomervakanties heb ik daar in die periode veel geroeid in een oude houten roeiboot van een oom. In die periode logeerde ik vaak bij één van de vele ooms en tantes van mem haar kant, die vrijwel zonder uitzondering aan de noordkant van het Tjeukemeer woonden. Heit zijn familie zat van oudsher aan de zuidkant van het Tjeukemeer, daar logeerde ik tot mijn 10e het meest …

De eerste tussenstop maakten we korte tijd later op de oostelijke oever van het Tjeukemeer. Aan de Marwei is een parkeerstrook waar ik graag even aan de waterkant zit. Voor de beweeglijke Pepijn was dit een welkome gelegenheid om even de benen te strekken. Hij was meteen onder de indruk van de oppervlakte van dit grootste van de Friese meren, een plas waar het lelijk kan spoken …

Terwijl Nils, Tijmen en ik wat stonden te praten, leek Pepijn van plan te zijn om te testen hoe ver hij het water in kon lopen zonder dat het water in zijn laarzen liep …

Om te voorkomen dat hij daarbij toch net wat te ver zou gaan, besloten we onze rit zekerheidshalve maar snel weer te vervolgen, nadat deze lijvige surfer het plankhaventje was binnengelopen …

Korte tijd later parkeerde Nils zijn bolide kundig op het laatste vrije plekje op de parkeerstrook langs de Middenweg. Daar vandaan begonnen we aan onze wandeling naar het huis aan de Commissiepolle waar ik de eerste jaren van mijn leven heb doorgebracht. Vanaf de parkeerplaats was al te zien dat er het nodige veranderd is sinds mijn laatste bezoek in 2014 …

  • wordt vervolgd

Terug naar de oorsprong

Vandaag ga ik met Nils en de beide jongens terug naar mijn geboortegrond. Aan de hand van de onderstaande foto’s hoop ik ze ter plaatse wat te kunnen vertellen over hoe het leven er voor mij als opgroeiend kind eind jaren 50, begin jaren 60 uitzag op het Friese platteland …

Op mijn weblog heb ik ’t hele verhaal al eens uit de doeken gedaan in een 3-delige serie. Voor de gemiddelde blogger voldoet dat prima, maar voor de jongens zal een stukje ‘aanschouwelijk onderwijs’ op locatie vast beter beklijven. Voor belangstellenden die het nog niet kennen, is de driedelige serie hier terug te vinden:

> Echten – Commissiepolle <

Slakkenseks, een triootje

Van de snelle wip van de reeën is het even omschakelen naar de trage en zwoele vrijpartij van een drietal naaktslakken op het paadje in onze tuin …

Toen ik die avond rond middernacht mijn gebruikelijke rondje door de tuin maakte, zei ‘iets’ me halverwege het paadje om mijn voet net wat verder neer te zetten dan normaal gebruikelijk zou zijn. Alsof ik voelde dat er iets op het paadje lag, en dat bleek te kloppen. Zodra ik het zaklampje van mijn mobieltje had aan gedaan, zag ik dit slijmerige drietal liggen …

Ik doe het niet vaak meer tegenwoordig, maar hier ben ik midden in de nacht toch maar even voor door de knieën gegaan. Wetend dat slakkenseks enkele uren kan duren, heb ik er maar geen filmpje van gemaakt. Maar als je er toch een filmpje van zou willen zien, dan is dit een goed startpunt: ‘Slakkenseks van begin tot eind’

Hitsig rennende reeën

Even leek de reegeit rust te krijgen, maar schijn bedriegt. Vanaf de andere kant van de sloot en het rietkraagje hield de reebok haar nauwlettend in de gaten …

De geit leek hem uit te dagen door strak terug te kijken, terwijl ze tussendoor een hapje gras nam …

En weg was ze weer … natuurlijk bleef hij niet lang achter …

Plotseling maakte zij een scherpe wending, waardoor de rollen speels werden omgedraaid …

Zo ging dit spel nog een tijdje door, totdat ze uiteindelijk in of achter wat struikgewas uit mijn zicht verdwenen …

Geloof me, dergelijke ontmoetingen vervelen nooit. Mij niet in ieder geval … 🙂

Overigens is dit voor reeën wel zo ongeveer de gevaarlijkste tijd van het jaar. In de bovenstaande fotoserie rennen ze zonder enig gevaar door de weilanden. Maar ook eventueel tussenliggende plattelandswegen worden zonder op- of omkijken in volle vaart overgestoken. Als automobilist kun je daar maar beter rekening mee houden door je snelheid te minderen.

Bronstige reeën in de wei

Onlangs had ik op weg naar de Jan Durkspolder opnieuw een ontmoeting op afstand met een paar reeën. Tot nu toe had ik ze iedere keer rustig ergens in een weiland zien staan grazen, ditmaal ging het anders. Het begon met een reebok, die bij een sloot ergens naar stond te kijken …

Plotseling kwam er vanuit de slootkant een tweede ree tevoorschijn. Het was een geit, die er als een hazewindhond vandoor ging, op de voet gevolgd door de reebok. Heel even bleven ze allebei staan …

Als in een soort ‘stare down’ stonden ze – ieder aan een kant van de sloot – tegenover elkaar. Dan draaide de reegeit zich met een sierlijke sprong om, waarna ze er opnieuw in volle vaart vandoor ging. Het was duidelijk: de bronsttijd was hier in volle gang …

Een stuk verderop minderde de geit vaart. Bij een dun rietkraagje bleef ze even staan …

  • morgen meer …