Ecokathedrale fotokuier 8

De achtste Ecokathedrale fotokuier vond plaats op een regenachtige dag in december 2007. Het was de eerste keer dat ik mijn fotomaatje Jetske meenam in deze gestage reis door de tijd. Enkele regendruppels boden die dag de gelegenheid om de zaak hier en daar eens even ondersteboven te bekijken …

Volgende week zondag deel 9.

De vissersramp van 1883

Voor de kust van de tweelingdorpen Paesens-Moddergat en het wat westelijker gelegen vissersdorp Wierum zijn in de loop der eeuwen talloze schepen in nood gekomen of zelfs vergaan. De problemen waren meestal het gevolg van de vele ondiepten, sterke stromingen en van plaats veranderende zandplaten. De belangrijkste zandplaat was en is in dit opzicht ongetwijfeld de Engelsmanplaat. Oostelijk daarvan ligt een diep geul (het Friese Gat) waardoor de schepen naar de Noordzee voeren om te vissen op kabeljauw en schelvis. Bij thuiskomst lagen de schepen hier op de rede, omdat ze niet dichter bij de kust konden komen …

Paesens en Moddergat bezaten in de 19e eeuw een grote vloot zeilende vissersschepen. In de nacht van 5 op 6 maart 1883 voltrok zich tijdens een zware storm een vreselijk ramp voor de gemeenschap. De complete vloot van 22 aken en blazers was uitgevaren. 17 van de schepen zijn vergaan, 83 bemanningsleden bleven achter op zee …

De vissers van Paesens-Moddergat waren niet de enigen, die in die nacht omkwamen. Ook aan de Groningse en Hollandse kusten vergingen er vissersschepen. In die nacht verdronken in totaal 121 Nederlandse vissers, onder wie 27 uit Urk en negen uit Zoutkamp. Maar nergens was de klap zó groot. Het is nauwelijks voor te stellen hoe groot de gevolgen waren voor de vele vrouwen, kinderen en ouderen die achterbleven zonder inkomsten. Ter herdenking werd in 1958 dit monument op de zeedijk opgericht …

Tegenover het monument ligt aan de voet van de dijk het beschermde dorpsgezicht van Moddergat met centraal daarin Museum ’t Fiskershúske. Dit museum verzamelt en exposeert voorwerpen en zaken die betrekking hebben op de oude kustvisserij en het leven van de bewoners van ’t tweelingdorp Paesens-Moddergat …

Natuurlijk speelt de grote ramp van 1883 ook een belangrijke rol in Museum it Fiskershúske. Voor het luttele bedrag van € 5,00 kun je naar hartenlust rondkijken in de vijf huisjes van het museum. Het introductiefilmpje van het museum biedt alvast een snelle rondblik …

Jetske heeft voor haar blog over deze ramp een mooie foto het beeld “Fiskersfrou” gemaakt. Dit beeld van beeldhouwer Hans Jouta staat een stukje verderop aan de voet van de dijk. De “Fiskersfrou” is een eerbetoon aan de vrouwen van Paesens-Moddergat, die na de ramp van 1883 voor een zware taak stonden: de zorg voor de kinderen en rond zien te komen van een karig inkomen: “De zee heeft gegeven, heeft genomen”.

Skywatch Friday 459

Het was wat heiig toen ik vorige week in het uiterste noordoosten van Fryslân was …

It was a bit hazy when I was in the far north east of Friesland last week …

Vanaf de zeedijk zien we in oostelijke richting het kleine oude vissersdorpje Paesens vlak achter de dijk liggen…

From the seawall we see the small old fishing village Paesens lying just behind the wall to the east …

Een klein stukje in westelijke richting zien we het tweelingdorpje Moddergat liggen …

A little bit in a westerly direction we see the twin village Moddergat …

De beide kleine dorpen vormen samen de gemeenschap Paesens-Moddergat

The two small villages together form the Paesens-Moddergat community …

In maart 1883 werd de vissersvloot van Paesens-Moddergat getroffen door een vreselijke ramp …

In March 1883, the fishing fleet of Paesens-Moddergat was hit by a terrible disaster …

Over die ramp morgen meer, nu genieten we nog even van het uitzicht over de Waddenzee …

More about that disaster tomorrow, now we enjoy the view over the Wadden Sea …

Wil je meer Skywatch foto’s zien? Gewoon even op het logo klikken …
Wanna see more Skywatch photos? Just click the logo …

Skywatch Friday

Maak er een mooi weekend van
Wishing you all a wonderful weekend

De Peazemerlannen

De onderstaande foto is gemaakt vanaf de zeedijk ter hoogte van Museum It Fiskerhúske in Moddergat. Aan de linkerkant zie je hoe de lange oude palenrij uit de voorgaande logjes zich in noordoostelijke richting uitstrekt over het Wad. Deze palenrij is een restant van de landaanwinningswerken die hier vanaf halverwege de jaren dertig tot de zeventiger jaren van de vorige eeuw hebben plaatsgevonden. Rechts van de palenrij zie je het begin van het buitendijkse gebied de Peazemerlannen …

zicht op het buitendijkse gebied Peazemerlannen

De landwinning werd hier vanaf 1935 door het rijk uitgevoerd in het kader van de werkverschaffing. In 1945 is een zomerkade aangelegd en in 1951 werd er een bitumendijk gemaakt. Ook werd een stukje verderop een twee kilometer lange pier aangelegd. Voordat het wad bedijkt kon worden moest het opgehoogd worden met vruchtbaar slik. Hiervoor werden rijsdammen aangelegd: palen van dennenhout met takken ertussen. De stroming raakte zo uit het water, waardoor het slik bezonk. …

Jetske daalt af naar de oude palenrij

Een storm in april 1973 veroorzaakte een doorbraak in de bitumendijk. Om financiële redenen werd besloten de dijk niet te herstellen en de zee weer vrij spel te geven. Vrij snel ontwikkelde zich een dynamisch kwelderlandschap dat zich vanaf hier enige kilometers naar het oosten uitstrekt. Jetske en ik hebben onze fotokuier beperkt tot de eerste tientallen meters van dit buitendijkse gebied waar de restanten van het menselijk handelen nog zichtbaar zijn …

Halverwege de palenrij vond ik het welletjes en ben ik er even bij gaan zitten. Jetske is doorgelopen tot het laatste stuk van de palenrij. Haar foto’s èn een 360-graden video-opname kun je hier bekijken: “Op het wad bij Paesens-Moddergat, deel 2”

Wadwandelaars

Terwijl Jetske en ik wat rondscharrelden bij die fascinerende oude palenrij op het Wad bij Paesens-Moddergat, daalden een stukje verderop een paar wandelaars de zeedijk af …

wadwandelaars (1)

Je hebt Wadlopers en je hebt Wadwandelaars. Dit lijken me typische voorbeelden van Wadwandelaars, mensen die even in alle rust de benen strekken langs of hooguit een klein stukje op het Wad. Dit koppel maakte een wandeling op de Peazemerlannen. Over die Peazemerlannen morgen meer …

Wadlopers zijn een ander slag volk. Die nemen geen genoegen met een kalm kuiertje langs de dijk. De echte Wadlopers gaan in groter of kleiner verband het weidse Wad op om onder begeleiding van een gids vanaf het vasteland naar een bepaalde zandplaat of zelfs naar één van de Waddeneilanden te lopen …

wadwandelaars (5)

Aan de andere kant

Het was laag water toen Jetske en ik vorige week vrijdag rond het middaguur arriveerden bij Paesens-Moddergat in het uiterste noordoosten van Fryslân

Dat stelde ons in de gelegenheid om de oude palenrij die zich bij Moddergat uitstrekt in de Waddenzee nu eens van de andere kant te bekijken. Bij vloed wil je dat wel uit je hoofd laten. Dat het desondanks nog niet van een leien dakje ging, laat Jetske vandaag mooi zien met de serie “Op het Wad bij Paesens-Moddergat” op haar weblog …

Een oude palenrij

Mocht je op een mooie dag nog eens op zoek zijn naar rust en ruimte, dan kan ik je een bezoekje aan Paesens-Moddergat in het uiterste noordoosten van Fryslân van harte aanbevelen. De afgelopen 15 jaar heb ik er menig uurtje doorgebracht, en daarbij ben ik in fotografisch opzicht nooit teleurgesteld door het landschap …

Het meest fascinerende onderdeel van dat prachtige landschap is misschien nog wel de oude, langzaam wegkwijnende palenrij. Deze dubbele palenrij is een restant van de landaanwinningswerken die hier vanaf halverwege de jaren dertig tot de zeventiger jaren van de vorige eeuw hebben plaatsgevonden. Voor de geïnteresseerde fotograaf bevat die steeds verder afbrokkelende palenrij elke keer weer fraaie presentjes …