Otters bij de Leijen

Eind oktober heb ik voor het eerst sinds lange tijd weer eens een kijkje genomen aan de oostkant van de Leijen. Nadat ik de auto bij Paviljoen de Leijen (Google Maps) had geparkeerd, liep ik eerst maar eens naar het uitkijkplatform. Onderweg daar naar toe kwam ik weer langs de otters, die hier sinds 2015 heel stil rond dartelen …

Ik heb al eens eerder wat foto’s van dit prachtige otter-kunstwerk gemaakt, maar die hebben om een of andere reden mijn weblog nooit gehaald. Boswachter en houtkunstenaar Pieter Schaper van Vlieland heeft deze otterfamilie gemaakt van een oude boom van landgoed Stania State

Tijd en ruimte

We staan nog steeds bij de Schouwstrasluis (Google Maps) in Nij Beets. Op de onderstaande foto kijken we in noordoostelijke richting langs het Polderhoofdkanaal …

Dit is ook de plek waar de dichtregels vandaan komen die ik hier zondag al liet zien. Ze staan op een kunstwerk van golvend cortenstaal, dat hier in 2016 is geplaatst ter gelegenheid van de heropening van het kanaal en de sluis …

‘Tijd en ruimte’ is een gedicht van de Friese dichteres Baukje Koolhaas …

En speciaal voor mijn volgers die de Nederlandse taal niet machtig zijn een vertaling:

Molen, gemaal en sluis

Nadat ik onlangs een kort fotokuiertje in De Deelen had gemaakt, heb ik op de terugweg bij Nij Beets (Google Maps) een tussenstop gemaakt bij de sluis …

Aan de overkant van de Nieuwe Vaart staat in de verte het wiekloze restant van een in 1856 gebouwde poldermolen

Als ik vanaf een iets ander standpunt uitzoom, komt aan deze kant van de Nieuwe Vaart het Zuidergemaal in beeld. Het Zuidergemaal, of het Sudergemaal is een poldergemaal dat in 1924 is gebouwd en tegenwoordig de status van rijksmonument heeft. Het gemaal is momenteel in gebruik als museum- en expositieruimte …

We staan hier bij een in 2015 gerestaureerde sluis. Deze restauratie vond plaats in het kader van de heropening in dat jaar van het Polderhoofdkanaal tussen Nij Beets en De Veenhoop voor de recreatievaart …

Na de heropening van het Polderhoofdkanaal voor de recreatievaart, werd de gerestaureerde zuidelijke sluis genoemd naar een vroegere sluiswachter, Klaas Schouwstra …

De kraanvogels baltsen niet meer

Onder de noemer ‘WOODlandart’ verschenen er in het voorjaar van 2018 op verschillende plaatsen rond Drachten van natuurlijk materiaal gemaakte kunstwerken in het landschap. Voor de kunstwerken werd onder andere kweekwilgen en restmateriaal van boerenbedrijven gebruikt, zo werd gezegd. Aan de rand van de Kraanlannen (Google Maps) waren een paar baltsende kraanvogels te zien …

Begin oktober kwam ik er onderweg naar de Deelen weer eens langs. Deze keer heb ik de auto maar weer eens even in de berm gezet om er opnieuw een paar foto’s van te maken. De kraanvogels hebben hun pluimen en veren intussen afgelegd. Er resten nog slechts twee geraamten van nogal onnatuurlijk aandoend metaal …

Schaapachtige boa heeft ’t nakijken

De volgende stop was bij de buurtschap Koehool (Google Maps), het kleine vissersdorpje waar na de dijkverhoging van de jaren ’70 nog maar een paar van de originele huisjes zijn overgebleven …

Jetske had het verhaal van ‘de Waadfisker’ natuurlijk al gelezen op mijn blog, maar foto’s van het monument had ze er nog niet gemaakt. Dat heeft ze bij deze gelegenheid wel goedgemaakt …

Omdat ik het beeld en het verhaal al kende, ging mijn aandacht op dat moment vooral uit naar de andere kant van de weg. Daar speelde zich wel een aardig tafereeltje af …

Een vriendelijk groetende wandelaar liep samen met zijn niet aangelijnde hond de dijk op. Daarbij negeerde hij twee borden waarop te lezen was dat honden alleen aangelijnd de dijk op mogen. Dat is op zich tot daar aan toe, maar ik vond het vooral lullig dat hij ook de schaapachtige boa bij ’t hek het nakijken gaf …

Nadat Jetske in fotografische zin rond ‘de Waadfisker’ aan haar trekken was gekomen, besloten we een stukje verderop nog even een kijkje te nemen bij het witte gebouwtje, dat in de verte tegen de dijk lijkt te zijn aangeplakt …

De ‘Poerdersramp’ bij Westhoek

De derde etappe voerde ons van Koehool naar het 3 kilometer verder gelegen Westhoek (Google Maps). Dat was eigenlijk mijn doel voor die dag. Tijdens het vergaren van informatie over de omgeving had ik onlangs ergens gelezen, dat de kwelder bij Westhoek een fijne plek was om vogels te fotograferen …

Voordat we aan die kwelder toe kwamen, werden we hier boven op de zeedijk nog eens geconfronteerd met een monument. In het laatste blogje over Paesens vertelde ik al dat zo ongeveer elk dorp in deze streek wel een monument heeft voor een vissersramp op de Waddenzee. Dit monument is een herinnering aan de zogenaamde ‘Poerdersramp’ die zich hier op 25 september 1935 heeft voltrokken …

Op die dag gingen 14 mannen uit Leeuwarden gezellig een dagje vissen op de Waddenzee. Toen ze van wal staken in hun twee gehuurde roeiboten was het prachtig weer. De leuke dag veranderde echter in een drama, toen er plotseling een zware storm opstak terwijl ze op het Wad aan het poeren waren. Poeren is een bijzondere manier van vissen met lange lijnen, veel meer weet ik daar niet van …

De mannen, die in roeiboten het water op waren gegaan, waren stuurloos. Er werd wel geprobeerd om de mannen te redden, maar zelfs de Harlinger reddingboot kon het water niet op. Omwonenden van de Ouwedyk en Koehool konden de situatie al snel niet langer aanzien en zij gingen zelf het water op om de mannen te redden. Ondanks verwoede reddingspogingen verloren 4 van de Leeuwarder vissers het leven …

Voor de moedige mannen die het water op gingen om de wanhopige mannen op het Wad te redden, werd door Streekbelang Oost- en Westhoek een gedenkteken opgericht. Het monument werd op 25 september 2010 – precies 75 jaar na de ramp – onthuld in het bijzijn van een aantal nabestaanden. Het is een kunstwerk van Marco Goldenbeld uit Sint Jacobiparochi. Het is een stuk golvend staal waarin de HD 6 (het reddingsschip waarmee de mannen het water op gingen) is te zien …

Genoeg geschiedenis, morgen dalen we af naar de kwelder.

Sense of place – Koehool

Aan het hek bij het beeld ‘de Waadfisker’ hangt een bordje met een QR-code van ‘Sense of place’. Eerder kwamen we zo’n code al tegen bij het Zodenhuis in Firdgum. ‘Sense of place’ een verzameling projecten langs de Waddenkust, die een mengvorm zijn van kunst en landschapsbeheer. Het project, met Joop Mulder als centrale figuur, is bedacht voor het Culturele Hoofdstadjaar 2018 …

Afgelopen weekend is ter nagedachtenis aan de eerder dit jaar overleden Joop Mulder hier op de zeedijk bij Koehool een nieuw kunstwerk geplaatst, een soort bank, met de naam ‘Watdataangaat’. Dat laatste was een gevleugelde uitspraak van Mulder. Hoe het zit, weet ik niet, maar het bankje ziet er mooi uit. Dat lijkt me voldoende reden om volgend jaar die kant nog maar eens op te gaan voor nader onderzoek …

Eerst is het tijd om de dijk ook hier te beklimmen. Bij de introductie van de dijkcoupures in de buurt van Paesens-Moddergat vertelde ik al, dat de Waddenzeedijk over een lengte van 47 kilometer opnieuw zal worden versterkt. Volgens de samenwerkende partijen in 1DYK zal de dijkversterking waar mogelijk samen met de omgeving worden gecombineerd met het verbeteren van het landschap en de natuur …

Dat te versterken traject begint hier in het westen bij Koehool en loopt van daar bijna tot het Lauwersmeer. Volgens planning moeten de werkzaamheden starten in 2023 en duren tot 2028. Dat zal echter niet overal van een leien dakje gaan. Zo liggen er plannen om de dijk bij Wierum aan de binnenzijde te versterken. Daar zijn de Wierumers het echter terecht helemaal niet eens, want dat brengt in principe fikse aanslag op het dorpsgezicht bij de kerk met zich mee …

Na een uitgebreide rondblik vanaf de kruin van de dijk over het Wad en het achterliggende landschap met de laatste oude huisjes van Koehool, liepen we terug naar de auto om onze reis te vervolgen …