De begraafplaats van Brongergea

Opgravingen hebben onlangs geleerd dat er rond 1100 al mensen begraven werden op het kerkhof. Daarom lijkt het aannemelijk dat er rond die tijd ook al een kapel gestaan moet hebben. Ene Bronger zou hier een kapel gesticht hebben, die in de veertiende eeuw een zelfstandige parochie werd: Brongergea. Gezien de grootte van het kerkhof is dat eerst waarschijnlijk een kleine kapel geweest …

Voordat we de begraafplaats betreden, wordt mijn aandacht ook hier weer getrokken door een zwerfsteen met een gedicht. Ditmaal betreft het een gedicht van de Friese schrijver/dichter Theun de Vries

Naast de ingang staat verder een imposant informatiepaneel over de geschiedenis van Brongergea door de eeuwen heen …

Als we ons hebben ingelezen, doe we het hek open en lopen we de begraafplaats op …

– wordt vervolgd

In een parklandschap

Na de fotosessie met de koeien vervolgden we onze weg. Jetske vroeg waar we eigenlijk naar toe gingen. ‘Naar Brongergea,’ reageerde ik met een glimlach, vermoedend dat ze daar nog nooit van had gehoord. Dat bleek wel te kloppen, maar om er te komen moesten we eerst door voor Jetske wel bekend gebied …

Even dacht mijn fotomaatje dat we naar de Ecokathedraal zouden gaan, die afslag lieten we echter links liggen. Om bij Brongergea te komen, moesten we eerst door het parklandschap Oranjewoud. Bij een vijver met de eerste herfstkleuren op de oever zocht Jetske een parkeerplekje. Vooral de vijver met zijn super strakke weerspiegeling was een fijn object …

Op een van de oevers stond een bankje aan de rand van het water. Een stukje daarachter lag bij een dikke boom een zwerfsteen met een tegeltje waar een gedicht op stond …

Het bankje bood uitzicht op een eilandje in de vijver met een eendenverblijf. Daarachter schemerde in de verte een wit bouwwerk door bomen en struikgewas …

Een wandel- en fietspad voerde via een bruggetje naar beboste verten in het parklandschap …

– wordt vervolgd

Schoorvoetend naderende schapen

Na het eerste deel van mijn fotokuier nestelde ik me op het bankje bij het middelste vennetje in het Weinterper Skar. Het water lag erbij als een spiegel. Als onderdeel van de poëzieroute die door het gebied loopt, staat er aan de rand van het vennetje een bordje met daarop het gedicht ‘Aan een vijver’ van Rutger Kopland …

Intussen hoorde ik hoe er in de verte cijfers werden opgenoemd. De schapen waren kennelijk samengedreven om te ze kunnen controleren en inventariseren. Toen de hekken enige tijd later werd opengezet, kwam de kleine kudde schoorvoetend dichterbij. Ze vertrouwden me duidelijk niet en verzonnen een list. Door de droge greppel en over de daarachter liggende wal langs de boskant liepen ze zekerheidshalve met een wijde boog om me heen …

Terwijl grijze wolken intussen langzaam weer de overhand kregen in de lucht, begaf ik me op weg terug naar de auto. Bijna op de helft heb ik bij het zuidelijke ven nog even weer halt gehouden om nog even te genieten van het roerloze wateroppervlak. Een kwartiertje later was ik terug bij de auto. Blij toe, want langer had deze kuier ook niet moeten zijn …

Een nieuw meer

Het laatste stukje ‘oude natuur’ dat aan weerszijden van de Geasten ingeklemd ligt tussen grazige groene weilanden wordt straks opgenomen in een nieuw meer. Op dit punt verdwijnt de weg binnen twee jaar geleidelijk onder water, dat is althans de bedoeling …


Terwijl ik stond te fotograferen, kwam er net een blauwe reiger het beeld in stappen. Een cadeautje tijdens een dienstreis, zal ik maar zeggen …

Ik vervolgde mijn ritje naar het eind van de doodlopende weg. Daar staat opnieuw een informatiepaneel. Hier ligt de grond nu op 90 cm onder NAP. Het nieuwe meer krijgt hier straks een diepte van 2.50 m. Dat betekent dat ik hier over een jaar of twee echt koppie onder zal staan. Ik zie het er niet van komen …

Het meer moet ca. 800 meter lang en 500 breed worden. Daarvoor moet er zo’n 680.000 ton grond verzet worden. Met vrachtwagens zouden er naar schatting 23.000 bewegingen nodig zijn. Dat laatste zagen ze in het pittoreske Oudega met zijn Sint-Agathakerk uit de 12e eeuw niet zo zitten. Daarom is ervoor gekozen de klus te klaren met 600 scheepsladingen van schepen van 85 meter. …

Het meer moet uiteindelijk een oppervlakte van 50 hectare krijgen. Het nieuwe meer is echt bestemd voor de recreatievaart. Grote vrachtschepen en tankers van en naar de Drachtster industriehaven blijven via de Hooidammen en de Hooidamsloot varen. Daarnaast biedt het nieuwe meer extra opvangcapaciteit in tijden van zware regenbuien.

Waterliefde zit er voor de meeste mensen hier diep in, daar zal het nieuwe meer ook geen verandering in brengen. Alleen dat schelpenpad …, daar zal een andere plek voor gezocht moeten worden …

Aldegea oan it wetter

Onlangs liet ik al wat zien van de werkzaamheden rond de haven van Oudega. Vandaag neem ik jullie mee naar de Geasten, een doodlopend landweggetje ten zuiden van Oudega (Google Maps). Ik was er al jarenlang niet meer geweest, maar ik had er ook niets te zoeken …


Dat zou over een paar jaar best eens anders kunnen zijn, want ook rond de Geasten zijn grootschalige werken gaande. Daarom werd het nu toch wel tijd werd om er weer eens een kijkje te nemen. Het kon nu tenslotte nog …

Waar de weg een ruime bocht maakt, staat een groot bord van het waterschap dat wijst op de verbetering van de waterkering iets verderop. Die klus is intussen bijna geklaard. Naast het grote bord staat een bankje met daarnaast een klein bordje met een Friestalig gedicht. Ik heb er maar even een vrije vertaling mijnerzijds bij gezet …

Een stukje verderop wordt het weidelandschap doorsneden door een oude waterloop, de Zetsloot. Dit was van oudsher één van de vaarwegen die Oudega toegang gaf tot open water. Deze sloot verloor zijn functie na de inpoldering van de Eastersanning in 1921 …

Wat nog rest is dit mooie litteken te midden van de omringende weilanden … nog wel …

  • wordt vervolgd

Tijd en ruimte

We staan nog steeds bij de Schouwstrasluis (Google Maps) in Nij Beets. Op de onderstaande foto kijken we in noordoostelijke richting langs het Polderhoofdkanaal …

Dit is ook de plek waar de dichtregels vandaan komen die ik hier zondag al liet zien. Ze staan op een kunstwerk van golvend cortenstaal, dat hier in 2016 is geplaatst ter gelegenheid van de heropening van het kanaal en de sluis …

‘Tijd en ruimte’ is een gedicht van de Friese dichteres Baukje Koolhaas …

En speciaal voor mijn volgers die de Nederlandse taal niet machtig zijn een vertaling:

Molen, gemaal en sluis

Nadat ik onlangs een kort fotokuiertje in De Deelen had gemaakt, heb ik op de terugweg bij Nij Beets (Google Maps) een tussenstop gemaakt bij de sluis …

Aan de overkant van de Nieuwe Vaart staat in de verte het wiekloze restant van een in 1856 gebouwde poldermolen

Als ik vanaf een iets ander standpunt uitzoom, komt aan deze kant van de Nieuwe Vaart het Zuidergemaal in beeld. Het Zuidergemaal, of het Sudergemaal is een poldergemaal dat in 1924 is gebouwd en tegenwoordig de status van rijksmonument heeft. Het gemaal is momenteel in gebruik als museum- en expositieruimte …

We staan hier bij een in 2015 gerestaureerde sluis. Deze restauratie vond plaats in het kader van de heropening in dat jaar van het Polderhoofdkanaal tussen Nij Beets en De Veenhoop voor de recreatievaart …

Na de heropening van het Polderhoofdkanaal voor de recreatievaart, werd de gerestaureerde zuidelijke sluis genoemd naar een vroegere sluiswachter, Klaas Schouwstra …