Het skûtsjesilen kwam dit jaar met horten en stoten op gang. Na twee massale valse starts volgde zaterdag 5 augustus een mooie eerste wedstrijd. De 2e en 3e wedstrijd bij De Veenhoop en Earnewâld werden afgelast i.v.m. de weersomstandigheden. Vanaf woensdag is het skûtsjesilen echt op gang gekomen met spannende wedstrijden en met dagelijks één of meerdere valse starts …
Gisteren kreeg ik mail van ‘Andere Jan’, een stille volger die me zo af en toe eens een mooie fotoserie stuurt van een gebeurtenis in Fryslân. Een mooi voorbeeld daarvan was een serie van de Tall Ship Races Harlingen in juni 2014.
Zaterdag was Jan naar het skûtsjesilen bij Stavoren geweest. Daar heeft hij een aantal foto’s gemaakt van de mooie en spannende wedstrijd op het IJsselmeer, die uiteindelijk werd gewonnen door het skûtsje van Grou. Dankjewel, Andere Jan, het wordt gewaardeerd!
Om een indruk te geven van de publieke belangstelling, stuurde Andere Jan nog een foto mee van van de goed gevulde dijk bij Stavoren, die jaarlijks als tribune dient. Voor het schamele bedrag van € 3,00 heb je bij het skûtsjesilen een prachtige middag met een mooie mengeling van Friese sport en cultuur …
Ook voor de thuisblijvers is het skûtsjesilen goed te volgen. De wedstrijden worden de komende twee dagelijks vanaf 14:00 uur live uitgezonden door Omrop Fryslân op radio, tv en online.
Alle wedstrijdverslagen en foto’s kun je hier lezen en bekijken: SKS skûtsjesilen 2023
Nadat we de metershoge steile wand in het achterste deel van de Ecokathedraal hadden bekeken, beklommen we de ruïnes van ‘de oude citadel’ aan de andere kant …
Daar bevonden we ons uiteindelijk naar schatting een meter of vier boven het maaiveld. De berenklauw tiert nog steeds welig daarboven, zodat we ons behoedzaam door de kleine woestenij heen moesten werken …
Op de terugweg, die langs een andere route voerde, passeerden we onder ander de tegelmuur. Deze muur bestaat deels uit stoeptegels waarvan je gecirkelde onderkant ziet. Die cirkels zorgen vaak voor mooie schaduweffecten …
Nadat we op- en afgaand nog verschillende andere bouwwerken hadden bekeken, eindigde de rondgang uiteindelijk nadat we twee uur hadden rondgezwalkt, bij de tegelkoepel naast de majestueuze Porta-Celi …
Ik heb het verslag wat ‘ingedikt’, omdat ik sinds die woensdag alweer wat nieuwe avonturen heb beleefd, waarvan nog verslag gedaan moet worden. Aan het eind van de wandeling stelde ik voor om nog even wat na te praten op het terras bij het lokale café. Dat was echter buiten de waard gerekend, want die was vertrokken en had zijn etablissement leeg achtergelaten. Het terras van ‘het Witte Huis’ bij Olterterp bood echter een waardig alternatief …
Ter afsluiting aan dit bezoek aan de Ecokathedraal wil ik jullie nog even wijzen op de podcast-serie ‘Platte Grond’. De verhalen van Platte Grond gaan over de kracht van architectuur en over plannen voor de toekomst. Over torenhoge ambities en over het spoor soms volledig bijster zijn. Over beton, staal en stenen. Over groen, erfgoed en ontwerp. Maar vooral: over mensen.
Voor aflevering van 19 van 1 mei jl. getiteld ‘Duizend Jaar Stapelen’ ging Platte Grond op bezoek in de Ecokathedraal. Onderwerp van gesprek is Louis Le Roy, die in de jaren ‘70 met zijn ideeën onze manier van naar de natuur kijken volledig op zijn kop zette. Het moest allemaal wilder, organischer en minder geordend.
Enkele weken geleden kreeg ik een mailtje van medeblogger Dirk van ‘Fotografie als een rode draad door mijn leven‘. Hij en zijn vrouw hadden het plan opgevat om in de eerste week van mei een paar door te brengen in Earnewâld. Hij vroeg of ik er wat voor zou voelen om hen te begeleiden bij een wandeling door de Ecokathedraal bij Mildam. Nadat ik in het verleden met de Vlaamse bloggers Matroos Beek en Oma Baard al positieve ervaringen had opgedaan met Vlaamse bezoekers in de Ecokathedraal, kon ik dat Dirk zeker niet weigeren …
Vorige week woensdag was het zo ver. Omdat wandelen met twee fotografen en twee vrouwen een betere match is dan twee fotografen met één vrouw, vroeg ik Aafje of ze zin had om mee te gaan. En dat had ze wel, want Aafje was ook al een paar jaar niet meer in de Ecokathedraal geweest. Eenmaal in de Ecokathedraal nam ik het gezelschap na de passage van de ‘Porta-Celi’ (foto boven) meteen mee naar ‘de Twee Torens’ (foto linksonder), ongeveer halverwege het project. Daar achter die torens bevindt zich de rustplaats, die Louis Le Roy, de initiatiefnemer van de Ecokathedraal, daar ooit voor zichzelf had gecreëerd …
Op dat plekje achter die twee torens zit ik tegenwoordig ook graag even. Zo ook die middag. Nadat ik onderweg hier naar toe al het een en ander had verteld over het ontstaan van de Ecokathedraal, gaf ik mijn gasten in dit mooie deel van de Ecokathedraal even de vrije hand …
Nadat mijn benen even wat rust hadden gehad, trokken we verder naar achteren. Daar beklommen de vrouwen even later de ruïnes op de heuvel al. Ik nam Dirk eerst even mee over een paadje, dat ons in het achterste deel naar basis van de Ecokathedraal voerde. Hier is Louis Le Roy omstreeks 1970 begonnen aan de bouw van de Ecokathedraal …
Dit is een mooi moment om een programma van Omrop Fryslân uit 2005 over Louis le Roy – ‘de Billy Graham van het onkruid’ – in herinnering te roepen. In deze documentaire vertelt Le Roy uitgebreid over zijn filosofie en zijn manier van werken in en aan de Ecokathedraal. We zien hem daarbij op verschillende momenten ook aan het passen, meten en slepen van zwaar materiaal …
Sinds 1970 werkte Le Roy hier in alle rust op zijn eigen grond aan zijn Ecokathedraal. Op een weiland van drie hectare plantte hij wat jonge bomen en liet hij al het overtollige bouwpuin van de gemeente Heerenveen storten. Hier bouwde hij tweeënveertig jaar aan een stelsel van paden en gebouwen die zijn opgetrokken uit gestapelde bakstenen, trottoirtegels, stoepranden en ander overtollig materiaal. Meer dan vijfentwintighonderd vrachtwagens vol puin heeft hij in zijn leven verwerkt en gestapeld, met niet meer dan een paar werkhandschoenen, een schep, een kruiwagen en een rubberen hamer. Louis le Roy is overleden in 2012, maar sympathisanten, verenigd in de Stichting Tijd, stapelen tot op de dag van vandaag lustig door.
Ook filmisch zit deze documentaire mooi in elkaar. Laat je niet afschrikken door de korte Friestalige inleiding, dat is slechts ter introductie. Voor het begrip van de rest van de documentaire is het niet van belang, omdat Le Roy Nederlandstalig is.
Ik pak de draad weer op waar ik hem gisteren heb laten liggen, bij de vrijwel altijd natte, en daardoor vaak wat gladde trap naar een tussenniveau in het voorste deel van de Ecokathedraal …
Het is meteen duidelijk dat we in een al wat ouder deel van de Ecokathedraal terecht komen. Hier is duidelijk al meer mos en andere begroeiing tussen de stenen tot leven gekomen dan in het nieuwste deel, dat hier gisteren te zien was. Wat verder opvalt in de onderstaande foto is het brede scala aan materiaal waarmee de Ecokathedraal in de loop der jaren is opgebouwd. Dat varieert van trottoirbanden, stoeptegels en straatstenen tot oudere metselstenen tot ruw, ongepolijst beton …
Aan mos, robertskruid en andere kleine plantjes die zich in de kieren tussen de stenen nestelen, is hier geen gebrek. Die planten laten zich zien, de vele kleine spinnen en insecten die ongetwijfeld ook tussen de kieren zitten, blijven verborgen in de donkere kieren en spleten …
Via het tussenniveau zijn we intussen aangekomen op het hoogste deel voor in de Ecokathedraal. Ik schat dat je hier ca. 4 m boven het maaiveld staat …
Op de bovenstaande foto net niet zichtbaar, nestel ik me sinds een aantal jaren bij mooi weer graag even naast de tempel in de zon. Daar heb ik ook ditmaal even lekker gezeten, met zicht op bloeiende katjes niet ver voor me …
Na ruim anderhalve week gehoest en geproest wordt het tijd om het reguliere leven weer op te pakken. Helemaal klachtenvrij ben ik nog niet, maar dat kan nog wel een paar weken duren. Daarom wil ik toch maar kijken of ik het machientje onder het motto ‘Kalm aan, dan breekt het lijntje niet’ weer voorzichtig onder stoom kan brengen …
In de week voordat dat vervelende virus me begon te plagen, ben ik op een mooie ochtend weer eens naar de Ecokathedraal bij Mildam gereden. Het was alweer enige tijd geleden, dat ik er voor het laatst was, en dat was te zien ook, want vooral in het voorportaal was weer flink wat bijgebouwd …
Voordat ik jullie meeneem langs ‘de nieuwbouw’ in het voorste deel van de Ecokathedraal, wil ik eerst lezers die nu voor het eerst van de Ecokathedraal horen, even verwijzen naar een ouder logje: ‘Die Ecokathedraal, wat is dat eigenlijk …?’
Voor het oog goeddeels verborgen voor bezoekers, werd al een tijdlang gewerkt aan nieuwe stapelwerken in het gedeelte rechtsvoor in de Ecokathedraal. Daarmee is er naast de ‘Porta Celi’, die sinds 2014 de hoofdingang vormde, in zekere zin een tweede ingang ontstaan …
We laten hierbij het oude hoofdpad links liggen en lopen tussen de nieuwe bouwwerken door naar rechts. Het eerste wat opvalt is dat er een straatje tussen de nieuwe stapelwerken is gelegd. Die nieuwe bouwwerken staan er goeddeels schoon en strak bij. Maar wie er oog voor heeft, ziet dat aan de basis hier en daar de eerste mosaangroei te zien is …
Maar goed, genoeg over de grond gekropen, verderop valt nog wel meer mos te zien. Voor nu is het tijd om weer op te krabbelen en nog even wat rond te kijken langs de onlangs opgetrokken muren …
Aan het eind van het pad gaan we linksaf om daar een niveautje hoger te klimmen …
Mijn interesse voor het weer is al van jongs af aan aangewakkerd door een tweetal Friese weermannen. Eerst was er Hans de Jong, de onderwijzer uit Gorredijk, die in 1960 van zijn hobby zijn werk wist te maken. Behalve van een aantal landelijke media werd hij ook de vaste weerman bij Omrop Fryslân, dat toen nog door het leven ging als de RONO (Regionale Omroep Noord en Oost). Al zo lang ik me kan herinneren, was Hans de Jong rond 12:30 uur te gast, terwijl we aan tafel zaten. “Sst … even Hans hearre …”
In 1985 werd Hans de Jong bij Omrop Fryslân opgevolgd door Piet Paulusma. Net als Hans de Jong was Piet Paulusma een autodidact. Een Teleac-cursus meteorologie lag aan de basis van zijn kennis en kunde. Daarna volgden jaren van zelfstudie naast zijn werk als manager facturering bij de PTT. In de eerste jaren werd Piet niet echt voor vol aangezien door meteorologen bij het KNMI en vergelijkbare instituten. In Fryslân was dat al snel wel het geval. “Sst … even Piet hearre …”
In 1996 werd Piet ook de vaste weerman van SBS. Dagelijks trok hij naar een buitenlocatie in ons land om zijn weersverwachting met het publiek te delen. Zijn definitieve doorbraak kwam in de winter van 1996-’97 in de aanloop naar de Elfstedentocht van 4 januari 1997. Driemaal werd hij sindsdien uitgeroepen tot weerman van het jaar. Bij SBS sloot Piet zijn weerbericht elke dag af met het Friestalige “Oant moarn …” Bij Omrop Fryslân beëindigde Piet zijn berichten steevast met: “Wy moatte moarn mar wer ris yn it waar sjen …”
In 2007 maakte Piet bij Omrop Fryslân een serie programma’s over weer en fotografie. Voor iedere aflevering konden foto’s worden ingezonden en werd een portret gemaakt van één van de inzenders. Die eer viel mij in oktober 2007 te beurt. Die dag ben ik een aantal uren op pad geweest met een verslaggever en cameraman, daarbij zijn o.a. opnamen bij ons thuis gemaakt en in de omgeving van Olterterp …
In december werden we uitgenodigd voor de afronding van de programmareeks en de prijsuitreiking van de fotowedstrijd. Eén van mijn eerste druppelfoto’s was vanwege de eigenzinnige kijk goed voor een eervolle derde prijs. Het officiële deel van het programma stelde – afgezien van de handdruk van Piet – weinig voor. Maar ik weet wel dat het na afloop in kleine kring nog lang gezellig was in het mediacafé van de Omrop …
Piet zijn verwachtingen klopten natuurlijk niet altijd, net zo min als die van andere meteorologen. En ook zijn winterverwachting kwam niet altijd uit(!) Maar veel vaker zat hij zeker regionaal wel goed met zijn verwachtingen. Piet is gisteren op 65-jarige leeftijd overleden. Hij zal gemist worden, om te beginnen door zijn familie en vrienden. Maar ook door een breed scala aan boeren, burgers en buitenlui in en daar buiten.
Nooit weer ‘Oant moarn’. Nea wer “Wy moatte moarn mar wer ris yn it waar sjen.”
Omrop Fryslân TV zendt tegenwoordig op maandag een 10 minuten durend natuurprogramma uit. ‘Maitiidsswalker’ (vrijvertaald: ‘voorjaarszwerver’) speelde zich gisteren af in het Weinterper Skar, terwijl de regen tijdens de opnamen af en toe met bakken naar beneden kwam …
Normaal zou ik jullie hier niet mee lastig vallen, want presentator Remco de Vries zal voor de meesten van jullie niet te verstaan zijn. In dit geval ligt dat wat makkelijker, omdat Remco op pad gaat met de volledig Nederlandstalige boswachter Manon van Wesel. En zij is degene die de interessante dingen vertelt over de bijzondere vegetatie van dit mineraalrijke gebied …
Na de intro van het programma, waarin je een deel van het Weinterper Skar vanuit de lucht ziet, beginnen Remco en Manon hun gesprek, terwijl ze lekker op het eerste Afanja-bankje zitten. Ik denk zelfs dat ze behalve het heidekartelblad ook de eerste Brede orchis van dit jaar tonen, die ik hier ook heb geplaatst …
En hier kun je ’t 10 minuten durende programma (terug)zien:‘Maitiidsswalker.’
Afanja's Weblog 