De sprookjeswereld van 22-12-2007

Terwijl er vanuit het zuidwesten gestaag een groot regengebied over het land schuift, biedt de tuin een grijze en trieste aanblik. Ik heb er zojuist even een tijdje met de camera rondgedrenteld, maar na een minuut of tien ben ik zonder ook maar één foto hebben gemaakt weer naar binnen gegaan …

121222-1145x
Met de lamellen wat eerder dicht en hier en daar een extra kaarsje aan is het in deze letterlijk donkere dagen voor de Kerst binnenshuis prima uit te houden. Van winterse Kerstwandelingen hoeven we het niet te hebben dit jaar, maar niet getreurd, ik sta hier garant voor een virtuele witte Kerst. Ik begin de aanloop naar de Kerst met een paar foto’s die ik gisteren en vandaag precies 5 jaar geleden heb gemaakt bij de Hooidammen en in het Weinterper Skar …

071221-1522x

Een combinatie van mist en vorst zorgde op vrijdag 21 en zaterdag 22 december 2007 op uitgebreide schaal voor rijp. Op de vrijdag ging de schoonheid van de rijp goeddeels verloren in een dichte mist, maar het had zeker zijn charme om op het landijs bij de Hooidammen de eerste schaatsende kinderen in die wazige witte wereld te kunnen fotograferen …

071222-1130x

Echt mooi -ik durf wel te stellen sprookjesachtig mooi- was het pas toen we zaterdag 22 december 2007 ’s ochtends de gordijnen openden. Een dikke laag rijp op bomen en struiken stond prachtig afgetekend tegen een strakblauwe lucht …

071222-1151x

Over het algemeen had en heb ik zeker op zaterdag geen haast om op pad te gaan, op die ochtend wist ik echter niet hoe snel ik de koffie op moest krijgen voordat naar buiten kon gaan. Je weet met rijp tenslotte nooit hoe lang de sierlijke schoonheid ervan in stand blijft …

071222-1152x

De wereld zag er die dag zo sprankelend uit, dat zelfs Aafje er zo van in vervoering raakte, dat ze spontaan besloot om mee op pad te gaan. We hebben samen een heerlijke winterwandeling gemaakt in het Weinterper Skar. Nog wat fitter en sterker dan tegenwoordig, lukte het die dag zelfs om eerst naar de zuidelijke vennetjes te gaan, en daarna naar de dobbe aan de noordkant van het gebied …

071222-1145x

Sommige dagen staan op het netvlies gegrift, vanwege zijn maar zelden voorkomende winterse schoonheid was dit zo’n dag. Terug bij de auto liepen we de toenmalige Heidehipper tegen het lijf. Hij was al even enthousiast als wij, en het is altijd aardig om dat op zo’n moment even te kunnen delen …

071222-1150x

Nou, is dat een fijne aanblik in de aanloop naar de Kerst of niet?
Morgen in de aanloop naar de Kerst deel 4 van “De lange witte winter”, getiteld “Nog meer sneeuw”.

Ondergelopen land bij de Hooidammen

Zodra de D weer (bijna) in de maand zit en de eerste voortekenen van de naderende winter voelbaar zijn, neem ik meestal wel even een kijkje bij het ondergelopen land bij de Hooidammen (kaartje Google Maps)

121128-1115x

Afgelopen woensdag was het weer zover. Het voelde prettig fris aan en de lucht was goeddeels staalblauw, alleen boven de noordwestelijke horizon schoven wat wattige wolken voorbij …

121128-1113x

Als het gaat vriezen, dan is dit ondergelopen land, dat grenst aan Nationaal Park de Alde Feanen, één van de eerste plekjes in de buurt van Drachten waar op natuurijs geschaatst kan worden …

121128-1117x

Op de meeste plaatsen is het water amper dieper dan pakweg 15 tot 20 centimeter, maar het blijft oppassen, want er lopen ook sloten door het gebied, en die zijn toch echt wat dieper …

121128-1151x

Voorlopig luidt de belangrijkste conclusie dat er voldoende water op het land staat om in de winter van 2012-2013 de eerste streken op natuurijs te kunnen maken. Laat maar komen die winter …

121128-1149x

Ook een merel nam de situatie vanaf een hek in ogenschouw, ook hij zag dat het goed was, maar of hij net als ondergetekende uitkijkt naar de winter, dat is maar zeer de vraag …

121128-1148x

Bij de Hooidamsbrug

Na een grijze dinsdag volgde gisteren een mooie heldere woensdag. Rond elf uur ben ik in de auto gestapt om weer eens bij de Hooidammen (kaartje Google Maps) te kijken. Ik was er precies op tijd, want vlak nadat ik de auto had geparkeerd, naderde er vanuit Drachten een binnenvaartschip …

121128-1121x

Terwijl ik ten noorden van de brug langs de Hooidamsvaart liep om brug en schip samen te kunnen fotograferen, stak er een grote groep meerkoeten van wal …

121128-1122x

Om mij te ontvluchten trachtten ze naar de overkant van het kanaal te zwemmen, maar dat durfden de meesten met de nadering van het vrachtschip toch niet aan …

121128-1123x

De boeg van het schip was de Hooidamsbrug intussen gepasseerd …

121128-1125x

Bijna twee jaar geleden is de Hooidamsbrug gedemonteerd, gerenoveerd en deels vernieuwd …

121128-1126x

Je kunt zeggen wat je wilt, maar hij staat er weer als een plaatje bij …

121128-1128x

Toen het schip was gepasseerd en zijn weg richting Earnewâld vervolgde, was voor de meerkoeten de kust veilig om de oversteek te maken …

121128-1130x

Dat was voor mij het sein om me op datgene te richten, waarvoor ik hier eigenlijk naar toe was gekomen. Een paar foto’s daarvan zal ik zaterdag laten zien.

Dag winter, welkom voorjaar

Het ziet er naar uit, dat het voorjaar nu echt is aangebroken. In een stuk maïsland tussen Oudehaske en Rottum is vanmorgen het eerste kievitsei gevonden, en de maximumtemperaturen lijken in de loop van volgende week tot ruim boven de 10 graden te stijgen. Daarmee is het de hoogste tijd om de winter uit te zwaaien en dat doe ik met een korte terugblik met wat cijfertjes, wat grafiekjes en nog wat kiekjes …

120307-neerslagwinters-11-12

In oktober begon een weerman van Meteoconsult te dreigen met de komst van een horrorwinter. Wel, die horrorwinter kwam inderdaad, echter niet hier, maar vooral in het Oost-Europa, waar in januari en februari enkele honderden doden vielen als gevolg van extreme kou. Bij ons was de winter in eerste instantie vooral nat. In december en begin januari kwam de regen af en toe met bakken uit de lucht. Hoewel alle gemalen op volle kracht draaiden, dreigden diverse polderdijken te overstromen of door te breken. Om de druk op de dijken te verminderen, werden verschillende polders, waaronder it Eilân-East begin januari gebruikt als extra waterberging …

120106-1402x

In mijn meetreeks, die is begonnen in 2003, komt de winter van 2011-2012 met een totaal van 288 mm neerslag op een verdienstelijke derde plaats. Opvallende daarbij is, dat we in tegenstelling tot de twee voorafgaande winters vrijwel geen sneeuw hebben gehad. Ik schat dat in ons tuintje al met al maximaal zo’n 8 cm sneeuw heeft gelegen. Elders in de provincie Fryslân viel begin februari helaas meer sneeuw, en dat zou een week later één van de spelbrekers blijken te zijn in de aanloop naar een Elfstedentocht …

120307-neerslagwinters-03-12

Pas half januari kregen we te maken met een eerste winters speldenprikje, toen het gedurende vier nachten tot lichte vorst kwam. Uitgerekend na de derde nacht met lichte vorst maakte ik een lelijke uitglijder op een talud aan de oever van het Tjeukemeer. Zelf heb ik daar geen blijvende hinder van ondervonden, maar het betekende wel het einde van mijn trouwe Canon Powershot SX1 IS. Het heeft een paar Euri gekost, maar ik ben er met mijn nieuwe camera -de Powershot SX40 HS- intussen wel op vooruit gegaan …

120117-1352x

Eind januari werd het onder invloed van het hogedrukgebied dat al geruime tijd voor extreme kou zorgde in Oost-Europa ineens ook bij ons echt winter. Op 29 januari begon het te vriezen, en met een kleine onderbreking van +0,8 ºC op 9 februari, kwam de temperatuur pas op 12 februari weer boven het vriespunt …

120307-tempverloop-winter11-12

De eerste decade (dag 1 tot en met 10) kwam de gemiddelde temperatuur in ons tuintje uit op -7,4 °C. Bij het KNMI in De Bilt behoorde deze eerste decade met -6,9 °C tot de tien koudsten ooit. Van 30 januari tot en met 8 februari was er bovendien sprake van de 33e officiële koudegolf sinds 1901. Op 31 januari kon ik bij de Hooidammen de eerste schaatsers fotograferen, en vanaf dat moment kwam er dagelijks meer schaatsijs bij in Fryslân …

120211-1436x

Zo plotseling als de kou kwam, zo snel verliet hij ons ook weer. Over de eerste 2 weken van februari kwam de gemiddelde temperatuur uit op -5,3 °C, over de tweede helft van de maand kwam de gemiddelde temperatuur uit op 5,3 °C. De gemiddelde temperatuur kwam daarmee in februari in ons tuintje precies uit op 0,0 °C …

120307-tempwinter-maand

Hoe hard er door honderden vrijwilligers ook werd gewerkt om de organisatie van de 16e Elfstedentocht mogelijk te maken, het mocht niet baten, omdat de dooi onverbiddelijk toesloeg. Met de schaatspret was het vanaf 12 februari gedaan, maar op 16 februari was er nog wel even sprake van wat ijspret. Tijdens een tochtje langs het kruiende ijs aan de IJsselmeerkust, werd de show bij Stavoren gestolen door Caudumer Hinke 97 met een fotosessie voor het vakblad “Veeteelt” …

120216-1611x

Dat de winter van 2011-2012 m.u.v. die twee weken met strenge en zeer strenge vorst helemaal niet zo koud was, wordt duidelijk bij het bekijken van de grafiek van de temperaturen van de afgelopen tien winters. De gemiddelde temperatuur kwam in de afgelopen winter uit op 3,1 °C. Alleen de winters van 2006-2007 en 2007-2008 waren in de afgelopen tien jaar nog zachter …

120307-tempwinters-03-12

Genoeg over de winter. Diverse weidevogels zijn de afgelopen week teruggekeerd naar onze contreien en het eerste kievitsei is vanmorgen gevonden. Wees welkom voorjaar!

120308-1143x

Weerbeeld januari 2012

Onder normale omstandigheden streef ik er meestal naar om de maandelijkse weercijfers in de eerste week van de nieuwe maand te publiceren. In dit geval kon ik daar echter niet toe komen. Het kijken naar al die nattigheid en de relatief hoge temperaturen, waarmee we in januari werden geconfronteerd,  zou het winterplezier begin februari maar verpesten. Nu de dooi voorgoed te lijkt te zijn ingevallen, durf ik het wel aan …

120106-1417x

Nadat er in december in onze omgeving al 154 mm regen was gevallen, kwam daar in januari nog eens 112 mm bij. Vooral in de eerste week van januari kwam de regen af en toe met bakken uit de lucht. Hoewel alle gemalen van het Wetterskip Fryslân (inclusief het Woudagemaal) op volle kracht kracht draaiden, lukte het niet om alle water de provincie uit te krijgen. Om overlast en overstromingen zoveel mogelijk te beperken of te voorkomen, werden op 5 januari in de provincie Fryslân drie retentiepolders- waaronder It Eilân East- onder water gezet …

120213-neerslag-januari

Na de eerste week van de maand was het met de grootste nattigheid gedaan, maar het bleef te warm voor de tijd van het jaar. Halverwege de maand deelde de winter even een kleine speldenprikje uit met welgeteld vier nachten met lichte vorst. Daarna liep de temperatuur weer op, en niets wees erop, dat we nog een heuse koudegolf zouden krijgen. Toch bonden op 31 januari de eerste schaatsers de smalle ijzers onder voor een tochtje over het ondergelopen land bij de Hooidammen …

120131-1404x

Aan het eind van de maand kon ik in ons tuintje nog een nacht met lichte vorst en twee nachten met matige vorst noteren. Op 30 en 31 januari bleven ook de maximumtemperaturen onder nul, zodat ik op de valreep zowaar nog twee ijsdagen kon noteren …

120213-temp-januari

Terwijl de eerste schaatsers hun streken zetten op het ijs bij de Hooidammen, werd er op nog geen twee kilometer verderop met groot materieel gewerkt aan de voorbereidingen voor de eerste schaatstoertocht: de Jan Durkspolder Toertocht, die op 4 februari verreden zou worden ….

120131-1506x

Intussen wezen de weerkaarten op een grote hoeveelheid koude lucht, die vanuit Siberië geleidelijk onze kant op kwam. Voor het eerst sinds 1997 werden we geconfronteerd met een koudegolf, die ons veel ijspret zou brengen. Maar dat is voor het overzicht van februari …

Over twee nachtjes ijs

Onder de titel “Klaar voor de winter” liet ik hier op 13 december 2011 een aantal foto’s zien van het ondergelopen land bij de Hooidammen. Gistermiddag besloot ik er weer eens naar toe te rijden om te bekijken wat de stand van zaken is na twee nachten met matige vorst. Het eerste wat me opviel, was dat de gemeente er in ieder geval klaar voor is …

120131-1350x

De watervlakte was -zoals in iedere echte winter- weer veranderd in een uitgestrekte ijsvlakte. In de verte meende ik zowaar op een paar plaatsen beweging waar te nemen op te ijs …

120131-1400x

Even later werd duidelijk dat mijn ogen me niet hadden bedrogen, de eerste vermetele schaatsers waagden zich over twee nachtjes ijs …

120131-1351x

Veel meer dan 2,5 tot 3 cm ijs kan er nog niet gelegen hebben, lijkt me. Zelf zou ik me daar nog niet aan gewaagd hebben …

120131-1403x

Zo lang aan twee voorwaarden wordt voldaan, is het allemaal net te doen: om te beginnen moet je de vaart er wat in houden …

120131-1356x

Enige bekendheid met het terrein is ook niet onbelangrijk, op een aantal plaatsen wordt het ondergelopen land doorsneden met sloten, het is wijs die te mijden …

120131-1358x

Op sloten, vaarten, meren en kanalen is het ijs (voor zover dat er al ligt) absoluut onbetrouwbaar. De meeste poldergemalen zijn gistermiddag weliswaar uitgeschakeld en er is een vaarverbod afgekondigd, maar mede als gevolg van de harde wind ligt er nog bijna geen ijs. Het vaarverbod geldt overigens niet voor de grotere vaarwegen zoals het Prinses Margrietkanaal en het Van Harinxmakanaal, en ook de vaarweg naar Drachten is nog open, zoals op de onderstaande foto te zien is …

120131-1402x

Vanaf nu zal het met de dag drukker worden bij de Hooidammen. Als het ijs over een paar dagen echt betrouwbaar is, dan kun je hier vandaan prachtige tochten maken door Nationaal Park De Alde Feanen (kaartje Google Maps). En dan begint het met de winterse vooruitzichten toch wel weer te kriebelen …

Het Woudagemaal in actie

Gistermiddag heb ik tussen twee stormen door even een rondje gereden in de buurt van Oudega en Earnewâld. Op steeds meer weilanden ontstaan kleine meertjes, omdat het water niet meer weg kan uit de greppels. De grond is compleet verzadigd en afvoeren van het water wordt steeds moeilijker vanwege de hoge waterstand. Bij Earnewâld was een groep ganzen op zoek naar een droog stukje grond  …

120104-1400x

Bij de Hooidammen treedt de Wijde Ee langzaam maar zeker verder buiten zijn oevers …

120104-1439x

Bij de picknicktafels aan de Wijde Ee is het slecht picknicken momenteel …

120104-1440x

Al dat water moet ergens naar toe en dat valt op dit moment niet mee. Normaal gesproken wordt er veel water afgevoerd naar het Lauwersmeer en van daar gaat het via spuisluizen naar de Waddenzee. Omdat het water in de Waddenzee momenteel hoog wordt opgestuwd, kan er niet gespuid worden …

120104-1411x

Hoewel er de laatste jaren hard is gewerkt om de dijken en kaden op verschillende plaatsen in de provincie te verhogen, stroomt het water momenteel op meerdere plaatsen over kaden de polders in. Het waterpeil in de Friese boezem is gestegen tot boven NAP. terwijl het normaal ca. 30 cm onder NAP staat. Om het waterpeil op de Friese boezem niet nog meer te laten oplopen laat het Wetterskip Fryslân verschillende polders, zoals de retentiepolder It Eilan-Oost  onder water lopen. Daarnaast draaien alle gemalen, inclusief het Woudagemaal bij Lemmer volop. ’s Werelds grootste stoomgemaal pompt daar iedere minuut 4,5 miljoen liter water naar het IJsselmeer …

060308-1439x

Het Woudagemaal, dat op de Werelderfgoed lijst staat, ontpopte zich de afgelopen dagen als een grote publiekstrekker. Gisteren kwamen er 2.500 bezoekers op het gemaal af. Om alle bezoekers de kans te geven een rondleiding te maken,  zag de directie van het gemaal en het bezoekerscentrum zich halverwege de middag genoodzaakt om de deuren tijdelijk te sluiten. Het is mij in maart 2006 gelukt om me ongezien aan de groep te onttrekken, waardoor ik wat meer rust had om foto’s te maken, dat zal dezer dagen vast niet meer lukken …

060308-1458x

Gisteravond herinnerde ik me ineens dat ik in 2006 niet alleen een uitgebreide fotoserie van het gemaal heb gemaakt, maar ook een 3:27 min. durend filmpje onder de titel “Woudagemaal – Stoomkathedraal”. Het voordeel van video is, dat je er beweging en geluid bij hebt, en dat is zeker bij dit prachtige stoomgemaal een grote meerwaarde. Je ziet de zuigerstangen heen en weer dansen, je hoort het sissen en tikken van die machtige machines, en je ziet hoe de mannen van Wetterskip Fryslân voortdurend met oliekannen, -spuiten en -kwasten in de weer zijn om alles soepel te laten draaien …