Rijp in close-up

Het nieuwe jaar is begonnen zoals het oude is geëindigd: met idioot hoge temperaturen. Tijdens de jaarwisseling was het hier 10,3°C, waarna de maximumtemperatuur opliep tot 12,2°C halverwege de middag. Vandaag is daar intussen ook alweer ruim 25 mm regen bij gekomen. Kortom: het is nog steeds geen weer om eens een mooi fotokuier te maken. Gelukkig kan ik op mijn blog eerst nog wel even vooruit met foto’s van eind december. Ik pak de draad weer op waar we gebleven waren, bij de Deelen …

Aan het eind van mijn korte fotokuiertje bij De Deelen heb ik even een plekje opgezocht om nog wat macro’s te maken van de rijp. Hoe mooi het Friese landschap met dat laagje rijp is, heb ik de laatste dagen van 2021 al laten zien. Maar als je die rijp van dichtbij bekijkt, is het zo mogelijk nog mooier …

Het is duidelijk geen ruige rijp, zoals we die in januari 2017 op uitgebreide schaal hadden, maar het was minstens zo mooi. Bij deze fijnere variant kun je mooi zien hoe de rijp is opgebouwd van kleine torentjes van ijskristallen. Zie ze eens fonkelen als er wat zonlicht op valt …

Rijp rond De Deelen

Via Warniahuizen en Aldeboarn kwam ik na enige tijd bij De Deelen terecht. Daar heb ik weer even een kort fotokuiertje gemaakt. Ondanks het gaas dat erop is gespannen, was het onderstaande bruggetje flink glad. Toch vond ik, dat ik me er even op moest wagen …

Vanaf het bruggetje heb je een mooi uitzicht over het petgat. Er lag een mooie vlak en glad ijsvloertje op het water. Toch jammer dat het ijs niet de kans heeft gekregen om aan te groeien tot een draagkrachtige ijsvlakte …

De veel diepere Hooivaart, die langs De Deelen loopt, lag nog volledig open. Omdat het op dat moment windstil was, lag het water er rimpelloos en spiegelglad bij …

Tussen het fietspad en de oever had zich op verschillende plekjes wel prachtige rijp had gevormd. Speciaal voor dat doel had ik mijn macro-voorzetlens die dag meegenomen. Kijk eens naar die mooie ijstorentjes …

Begin volgend jaar meer van dit macrowerk, want er was nog veel meer van te zien.

IJskristallen

Voor de liefhebber van winterse verschijnselen als sneeuw en ijs zijn het topdagen. Voor mij geldt dat zeer zeker. Gisteren heb ik eerst een wandeling gemaakt in de met sneeuw bedekte Ecokathedraal. De foto’s daarvan houden jullie nog even tegoed. Vandaag wil ik even terug naar de kern, de kern van de sneeuwvlok …

Terwijl ik gistermiddag achter de pc zat, zag ik dat het heel licht begon te sneeuwen. Met de macro-voorzetlens op mijn camera ben ik naar buiten gelopen, waar ik vervolgens enige tijd bezig geweest ben om wat van die hele kleine sneeuwvlokjes in beeld te vangen. De meeste sneeuwvlokjes bestonden op dat moment gelukkig uit één enkele ijskristal, dat maakte het in feite gemakkelijker om ze in beeld te kunnen brengen. Sommige waren onderweg naar beneden al begonnen samen te klonteren tot een wat grotere sneeuwvlok, dan zijn de structuren veel minder goed zichtbaar …

IJskristallen ontstaan in koude lucht waar veel water in zit. De watermoleculen hechten zich aan stofdeeltjes die in de lucht zweven. Sneeuw bestaat uit aan elkaar geklonterde ijskristallen. Door botsingen onderling van de ijskristallen op hun weg naar beneden groeien deze ijsdeeltjes tot sneeuwkristallen. Ongeveer 4.000 van deze uiterst minieme kristallen zijn nodig voor de vorming van één sneeuwvlok. Wanneer de lucht onder de wolk onder het vriespunt ligt, hebben we op de grond sneeuw. Is de lucht in de onderste honderden meters boven nul dan hebben we regen. Dit is het resultaat van die koude lucht gisteren, en er waren geen twee ijskristallen gelijk aan elkaar …

Bron: ‘Het ontstaan van ijskristallen, sneeuwkristallen en rijp’

Sierlijke rafelrandjes

Nadat ik gisterochtend het fragiele ijsvloertje had vastgelegd, heb ik de camera nog even op de klimop gericht …

Fijne rijprandjes begonnen op te lichten zodra de zon boven de omliggende huizen klom …

Tot slot nog een tegenlichtopname van de fijne ijzige randjes …

De kortste nacht, ’t mooiste licht

De kortste nacht van het jaar leek de afgelopen nacht nog wat korter te duren dan je normaal gesproken zou verwachten. Voor de zoveelste maal dit jaar zorgden lichtende nachtwolken voor een bijzondere nachtelijke show …

Al sinds 2005 probeer ik dit wonderlijke fenomeen, dat bijna net zo mooi is als het noorderlicht, zoveel mogelijk te bekijken en te fotograferen. Tot enige jaren geleden lukte dat ook regelmatig, met 2009 als topjaar …

Onder de juiste omstandigheden verschijnen lichtende nachtwolken tijdens heldere nachten van ongeveer eind juni tot half juli ongeveer een uur na zonsondergang aan de noordelijke horizon …

Zonlicht kan ons dan niet meer direct bereiken. Naar mate de zon verder zakt, verdwijnen ook onze ‘gewone’ wolken – die tot een hoogte van ongeveer 20 km reiken – in de duisternis …

De zon schijnt van ver onder de horizon wel allerlei stofdeeltjes aan, die op een hoogte van ca. 80 km boven de aarde zweven. Aan deze stofjes, afkomstig van sterren en kometen, hechten zich onder de juiste omstandigheden kleine ijskristalletjes, die gaan schitteren in het laatste zonlicht …

Als gevolg daarvan zien we een zilverachtig blauw licht verschijnen. Kenmerkend voor lichtende nachtwolken zijn vooral de fijne, golvende structuren zoals ze op de onderstaande foto mooi te zien zijn …

Lichtende nachtwolken zijn vanuit de stad niet altijd even goed te zien. Vaak reikt het lichtschijnsel niet veel hoger dan enige graden boven de noordelijke horizon …

Zo hoog als het gisteravond kwam, heb ik het nog niet vaak gezien. Toen ik rond elven even naar buiten keek om te zien of er lichtende nachtwolken waren, kon ik mijn ogen nauwelijks geloven. Ze reikten zelfs bijna in het zenith

Er volgen mooie lange zomeravonden met aangename temperaturen. Ik kan jullie alleen maar adviseren om de komende nachten vanaf ongeveer elf uur eens op een donkere plek naar de noord-noordwestelijke horizon te kijken. Maar pas op: als je het één keer goed hebt gezien, wil je het vaker zien …    😉

Tot slot enkele TIPS:
Als je gaat fotograferen: camera op statief en even wat experimenteren met sluitertijd en diafragma. De camera-instellingen zijn nogal afhankelijk van hoe de lichtende nachtwolken zich presenteren, de ene keer zijn ze lichter dan de andere keer. Omdat de structuren nogal snel kunnen veranderen, kies ik zelf bij voorkeur een korte sluitertijd. En last, but not least: zorg af en toe eens voor een mooie donkere contour op de voorgrond. Veel succes en plezier!

Interview te velde

Vorige week werd ik via het bureau van Project N381 benaderd door Ingrid Spijkers van ‘Wij van PS‘. Zij is in opdracht van de provincie bezig met een boek over de vernieuwing van de N381 en alles wat daarmee annex is. In het kader daarvan wilde ze graag een gesprek met mij hebben, omdat mijn verhaal en foto’s m.b.t. de veranderingen in het Weinterper Skar wellicht bruikbaar zijn voor dit boek …

161206-1129x

Een afspraak was snel gemaakt. Omdat Ingrid het gesprek graag op locatie wilde voeren, troffen we elkaar vanmorgen om elf uur in werkelijk prachtige winterse omstandigheden op de parkeerplaats aan de oostkant van het Weinterper Skar …

161206-1101x

Meteen al genoeglijk pratend, wandelden we samen naar de nog licht berijpte heide. Onderweg hebben we natuurlijk even halt gehouden bij het nieuwe bankje aan het oostelijke pad, maar de rijp op de liggende delen nodigde helaas niet echt uit om er ook even te gaan zitten. Gelukkig heb ik dat met dit fantastische winterweer ook aanzienlijk minder snel nodig. In de huidige  omstandigheden kan ik zeker twee, op goeie dagen misschien wel drie keer zo ver lopen als in de beklemmende septemberwarmte …

161206-1138x

Nadat we later op de parkeerplaats afscheid hadden genomen, heb ik mijn viskrukje nog even uit de auto gehaald om nog even wat macro-opnamen te maken van de vele fonkelende ijskristallen op de berijpte bladeren …

161206-1139x

Omdat het vandaag voorlopig weer de laatste winterdag is en het twee nachten achtereen lekker heeft gevroren, besloot ik vervolgens nog even naar de Hooidammen te rijden om te kijken of daar al geschaatst werd. En jawel, daar werden alweer heel wat eerste streken gezet door de liefhebbers van natuurijs. Foto’s daarvan zullen hier ongetwijfeld in de loop van de week verschijnen …

161206-1143x

Fonkelende ijskristallen

Het was een hectische en vermoeiende dag gisteren, een dag met twee gezichten. Laat ik me er hier toe beperken, dat ik aan het eind van het eerste en mooiste deel van de dag bij de Leijen halsbrekende toeren heb uitgehaald om wat fonkelende ijskristallen op de gevoelige plaat vast te leggen …

150206-1421x

Mijn fotomaatje Jetske heeft op haar weblog “Schrijven met licht” in woord en beeld heel aardig geschetst hoe en waarom het daarbij bijna mis ging …

150206-1431x