Terwijl Jetske tussen de woudreuzen ronddwaalde, zag ik verderop een poort bij een huis staan, die mijn nieuwsgierigheid wekte. Omdat Jetske zich wel vermaakte, besloot ik die poort even van dichtbij te bekijken …
De uitdrukking ‘domme gans’ is eigenlijk misplaatst. Ganzen zijn slimme, trouwe en vaak erg waakzame dieren. Wat dat betreft is het niet zo gek, dat er bij deze poort niet is gekozen voor een leeuw of een adelaar, maar voor een paar ganzen. Later die dag zag ik tijdens onze rit ook elders nog een paar van deze ganzen bij een poort staan. Misschien is het een regionaal gebruik. Ik had het in ieder geval nog niet eerder gezien …
Tegenover de Mariakerk in Bears staat een luchtspiegeling van het verleden in de vorm van Uniastate, een reconstructie van de originele state die in 1756 werd afgebroken. Eeuwenlang stond er alleen nog een poortgebouw op het terrein. Rond 1990 ontstond een initiatief om de state te laten herleven. Waar eens de stenen muren stonden verrees een replica van cortenstaal naar een ontwerp van kunstenaar Bep Mulder, als een luchtspiegeling van het verleden. Omdat Uniastate is omgeven door een slotgracht, konden we er vanaf deze kant niet bij komen …
Na een kort ritje stonden we even later aan de andere kant van het dorp bij het poortgebouw van Uniastate. Jetske liep meteen naar de poort, maar ze kwam terug met de mededeling dat die gesloten was. Tja, dat krijg je ervan als je op de bonnefooi op pad gaat …
Het poortgebouw uit 1616 is het enige overgebleven restant van de originele state, die in 1756 is afgebroken. De steen boven in de gevel van de poort duidt aan dat de familie Unia op zwanen mocht jagen. Deze vorm van jacht wordt wel zwanendrift genoemd. In de gevelsteen zijn twee zwanen te zien met een gemerkte band om hun hals …
In de Mariakerk van Bears is een bezoekers- en informatiecentrum over de kerk, het poortgebouw en Uniastate. Op het terrein van Uniastate worden regelmatig evenementen, exposities en voorstellingen georganiseerd. Daarnaast is Uniastate een zeer bijzondere trouwlocatie, die geregistreerd staat bij de gemeente Leeuwarden …
We zijn terug bij het poortgebouw uit 1616. Het is één van de acht stinspoorten die Friesland nog kent. Het poortgebouw heeft een zadeldak met op de nok een windwijzer met het wapen van de familie Meynsma …
Het was jammer dat we niet naar binnen konden. De reconstructie van Uniastate kan leuke lijnenspelen opleveren, daarnaast lijkt het me wel een uitdaging om de toren van Uniastate te beklimmen. Terwijl we gezellig bijpratend lunchten op het bankje bij de poort, bespraken we het vervolg van onze rit …
Meer informatie over Uniastate is te vinden door de QR-code bij ‘Luchtspiegeling’ hierboven te scannen. Ook op Kastelen in Nederland en op States en Stinzen is de nodige informatie te vinden.
Een kuier naar het achterste deel van de Ecokathedraal zat er die dag niet in. Maar ik kon het niet laten om nog een klein stukje verder te lopen, zodat ik nog even een blik kon werpen op één van de oudste stukjes van de Ecokathedraal in het voorste deel …
Kijk nou eens wat een mooie tafereeltjes er ontstaan, wanneer weer en wind jarenlang hun gang kunnen gaan met wat gestapelde stenen tussen een paar oude bomen …
Daarmee had ik voor die dag het verste punt bereikt. Het was tijd om via de makkelijkste route terug te keren, over het hoofdpad, langs de muur met de schaduwen en de deels gele stenen en langs ‘het clowntje’. Het is bijna een cultuurshock om ineens van de met mos bedekte oude stapelwerken terug te keren in het strakke nieuwere deel van de Ecokathedraal …
Vlak voor de ‘Porta Celi’ kon ik het toch niet laten om nog even een zijpaadje te nemen. Zo kon ik ook nog even een blik werpen op de manshoge koepel en het sierlijke muurtje ernaast …
Nadat ik tot slot nog even een foto van de‘Porta Celi‘ had gemaakt, heb ik nog even een kwartiertje in ‘het zitje’ in het voorportaal gezeten. Hopelijk lukt het in april om weer eens tot achterin te komen. En als het niet in april lukt, dan maar ergens begin mei …
Na ruim anderhalve week gehoest en geproest wordt het tijd om het reguliere leven weer op te pakken. Helemaal klachtenvrij ben ik nog niet, maar dat kan nog wel een paar weken duren. Daarom wil ik toch maar kijken of ik het machientje onder het motto ‘Kalm aan, dan breekt het lijntje niet’ weer voorzichtig onder stoom kan brengen …
In de week voordat dat vervelende virus me begon te plagen, ben ik op een mooie ochtend weer eens naar de Ecokathedraal bij Mildam gereden. Het was alweer enige tijd geleden, dat ik er voor het laatst was, en dat was te zien ook, want vooral in het voorportaal was weer flink wat bijgebouwd …
Voordat ik jullie meeneem langs ‘de nieuwbouw’ in het voorste deel van de Ecokathedraal, wil ik eerst lezers die nu voor het eerst van de Ecokathedraal horen, even verwijzen naar een ouder logje: ‘Die Ecokathedraal, wat is dat eigenlijk …?’
Voor het oog goeddeels verborgen voor bezoekers, werd al een tijdlang gewerkt aan nieuwe stapelwerken in het gedeelte rechtsvoor in de Ecokathedraal. Daarmee is er naast de ‘Porta Celi’, die sinds 2014 de hoofdingang vormde, in zekere zin een tweede ingang ontstaan …
We laten hierbij het oude hoofdpad links liggen en lopen tussen de nieuwe bouwwerken door naar rechts. Het eerste wat opvalt is dat er een straatje tussen de nieuwe stapelwerken is gelegd. Die nieuwe bouwwerken staan er goeddeels schoon en strak bij. Maar wie er oog voor heeft, ziet dat aan de basis hier en daar de eerste mosaangroei te zien is …
Maar goed, genoeg over de grond gekropen, verderop valt nog wel meer mos te zien. Voor nu is het tijd om weer op te krabbelen en nog even wat rond te kijken langs de onlangs opgetrokken muren …
Aan het eind van het pad gaan we linksaf om daar een niveautje hoger te klimmen …
Nadat ik het poortje heb geopend, is de kleine begraafplaats, die is gesticht door schatrijke en notabele Ambrosius Ayzo van Boelens (1766-1831). toegankelijk. Het verhaal gaat dat hij het liefst in een kerk begraven had willen worden, maar dat mocht sinds 1825 niet meer. Hij heeft deze kleine begraafplaats waarschijnlijk gesticht om niet begraven te hoeven worden tussen de gewone burgerij …
Nadat ik mijn camera aan het gietijzeren hek had gehangen, begon ik diep voorover gebogen hier en daar een steen te ontdoen van de herfstbladeren. Al snel begonnen mijn rug en mijn bovenbenen tegen me samen te spannen. Daarom heb ik uiteindelijk niet alle stenen schoon geveegd. Nadat ik mijn rug weer wat had gerecht, ben ik wat foto’s gaan maken. Om te beginnen de steen van de stichter Ambrosius Ayzo van Boelens. Hij had geen hoge adellijke titel, maar wist zich vooral een plaats tussen de notabelen te verwerven vanwege zijn grote rijkdom. Hij schopte het uiteindelijk tot lid van de Tweede Kamer en werd in 1831 grietman van Opsterland. Hij liet in de omgeving honderden hectares bos met vijverpartijen aanleggen. Olterterp en Beetsterzwaag daar het huidige prachtige natuurgebied aan hebben overgehouden …
Zo goed en zo kwaad als het ging bewoog ik me tussen de twaalf graven die er binnen de krap bemeten begraafplaats liggen. Er liggen veertien personen begraven, onder wie twee kinderen. De kleine Ambrosius Aizo van Boelens, een kleinzoon van Ambroisus Ayzo, werd maar een jaar oud. Hij deelt zijn graf met Akke de Boer, zij was mogelijk een dienstbode en is de enige niet-Boelens op de begraafplaats. Het andere kind, ook een jongetje, stierf drie dagen na zijn geboorte naamloos. Hij ligt bij zijn 37-jarige moeder Gerridina Frederike Johanna Jacoba de Blecourt, vrouw van Georg Hendrik van Boelens …
De familienaam Van Boelens is inmiddels uitgestorven. De vrouwen in de familie zorgden wel voor nageslacht, maar die dragen een andere achternaam. Het spoor loopt naar verluidt dood bij Anna Francina Sandberg. Zij liet in haar testament opnemen dat bij haar overlijden de Stichting Annette van Boelens moest worden opgericht en dat haar zuster Berendina haar deel middels uitkoop kon ontvangen. Om die uitkoop te kunnen financieren moest de pas opgerichte Stichting Annette van Boelens geld lenen. De hoge successierechten en de crisis van de dertiger jaren leidden in 1934 uiteindelijk tot de verkoop van alle landgoederen. Die kwamen in het bezit van een verzekeringsmaatschappij, het huidige Aegon …
De kleine begraafplaats bleef eigendom van de Annette van Boelensstichting. Van de vrijkomende rente worden tot op de dag van vandaag beheer en onderhoud betaald. Pas toen ik thuis her en der wat zat te lezen over de grafheuvel van de Van Boelens, ontdekte ik dat er maar één grafsteen is waarop het familiewapen van de Van Boelens te zien is. Laat ik nou net geen foto hebben van het betreffende graf van Ambrosius’ zoon Boelardus Augustinus. Er zit niets anders op dan dat ik ooit nog eens terug ga om dat gemis goed te maken. En dat zal ik dan zeker niet met tegenzin doen, want het is een fijn plekje om eens in alle rust wat te mijmeren …
Wat kan een foto van een platte steen met een vreemde lange krabbel je veel kanten op leiden, hè. Eerst was er alleen de steen. Daarna volgden het mooie landhuis in het parklandschap en het gehuil van wolven in drie natuurgebieden van It Fryske Gea …
Maar ik bedacht me nog wat … waar zouden de oude adellijke eigenaren van het landhuis gebleven zijn? Rond 1832 was vrijwel de hele omgeving van Beetsterzwaag – Olterterp in handen van slechts vier adellijke families, waaronder de familie Van Boelens. Ik wist dat er ergens in de buurt een familiegraf van de familie Van Boelens moest zijn. Afgelopen week ben ik daar maar eens naar op zoek gegaan. Daarbij kwam ik in een bijzonder stukje bos in de omgeving terecht …
Nadat ik het sierlijke, goed onderhouden hek rond het stukje bos had geopend, volgde ik een paadje dat naar een heuvel in het midden leidde. De najaarszon flakkerde door het al uitdunnende bladerdek van een paar majestueuze bomen aan de voet van de heuvel …
Op de stam van één van de dikke beuken sprak het verleden een woordje mee. Inhoudelijk viel daar echter weinig van te maken …
Toen ik me omdraaide zag ik in het midden van de heuvel een hek tussen de bladeren door schemeren. Het kon niet missen, dit moest het familiegraf Van Boelens zijn …
Eenmaal bij het hek was al snel duidelijk dat er van de graven weinig te zien was, ze gingen grotendeels schuil onder een laagje herfstbladeren. Omdat het poortje aan de andere kant zat, liep ik om het hekwerk heen …
Vorige week zondag heb ik weer eens een uitgebreide fotokuier gemaakt in de Ecokathedraal bij Mildam. Het was eigenlijk al te lang geleden dat ik er voor het laatst was. Om diverse redenen kwam het er het afgelopen half jaar niet van. Het voordeel daarvan is dat er nu weer wat nieuwe zaken waren te ontdekken. Dat begon al met het nieuwe bord dat op de parkeerproblemen bij de Ecokathedraal wijst …
De zithoek in het voorportaal van de Ecokathedraal is in de afgelopen tijd ook onderhevig geraakt aan verandering. Spontaan opgekomen beplanting is begonnen om het bankje van een nieuwe stoffering voorzien …
Ook aan de voorzijde van de majestueuze ‘Porta celi’ zag het beeld er anders uit. De bouwwerken direct links en rechts van het pad stonden er vorig jaar ook al. Maar daarachter, helemaal links in beeld, zag ik wel iets nieuws …
Ik besloot niet onder de poort door te lopen, in plaats daarvan volgde ik de nieuwe doorgang die links van het pad was ontstaan. Er bleek een vrij nauwe gang achter te liggen …
Aan het eind van de gang ging het pad trapsgewijs naar beneden …
Eenmaal weer op vaste bosgrond heb ik me eerst maar eens gericht op de nieuwe halfronde muur die daar naast de koepel op sierlijke wijze was opgetrokken …
Afanja's Weblog 