Terug via de ijsvogels

Nadat Jetske en ik de kans hadden gehad om een aantal grutto’s van dichtbij in beeld te brengen, was dat deel van de dag geslaagd. We waren het er al snel over eens om met een kleine omweg terug te rijden via de ijsvogels …

Omdat Jetske aan het eind van de middag nog wat gepland had, stelde ik ter plekke voor dat we tot 15:00 uur zouden wachten op het verschijnen van een ijsvogel. Precies om 14:58 uur landde meneer ijsvogel op een van de takken bij het nest. Nadat hij daar een klein minuutje had gezeten, vloog hij naar een hek wat verderop aan de waterkant …

Met een tevreden gevoel reden we korte tijd later huiswaarts.

De ijsvogels, ze zijn er nog

Gisterochtend heb ik voor het eerst dit jaar weer eens een ritje in noordoostelijke richting gemaakt. Om te beginnen heb ik eens gekeken of de ijsvogels er nog zijn. En jawel, al snel verschenen ze beurtelings even op de takken bij het nest. Ik meende zelfs dat één van beiden even naar me knipoogde als teken van herkenning. Maar dat kan natuurlijk ook verbeelding geweest zijn … 😉

Het hoogtepunt was dat er een visje werd overgedragen van de ene vogel naar de ander. Het is geen fantastische foto geworden, maar het gaat me om het moment. Het visje werd daarna snel naar de nestholte gevlogen …

Vogelvaria

Nadat ik onlangs het filmpje over de ijsvogels had gemaakt, bedacht ik me dat ik in 2022 nog meer video-opnamen van vogels had gemaakt. Dat leidde ertoe, dat ik afgelopen weekend een filmpje over wat vogelvaria heb gemonteerd.

‘Vogelvaria 2022’ is een videografisch overzicht van vogels die ik in 2022 voor de lens heb gehad. Met achtereenvolgens smienten, merels, een koolmees, klepperende ooievaars, parende ijsvogels, een nijlgans met een kuiken, een jonge lepelaar die de kolonie ontvlucht, twee juveniele kiekendieven in de bomen en in het water, een paar foeragerende witgatjes, badderende mussen, een onbekende eend, pootjebadende kieviten, gakkende grauwe ganzen, een meeuw en een blauwe reiger bij een karkas in de polder …

IJsvogels op video

In april 2022 kreeg ik met dank aan mijn fotomaatje voor het eerst de kans om ijsvogels te filmen en te fotograferen. Hoewel de ijsvogels niet voor de mooiste achtergrond hadden gekozen op de takken bij hun nest, heb ik er in de loop van het voorjaar veel genoegen aan beleefd …


Behalve enkele honderden foto’s heb ik er ook ongeveer 30 minuten aan video-opnamen aan overgehouden. De afgelopen tijd heb ik die opnamen tussen de bedrijven door teruggebracht tot ruim 5 minuten. Ik heb in de loop der jaren wel betere films afgeleverd, maar het was niet te doen om ter plekke met een statief te werken. En ja, inzoomen zonder statief levert nu eenmaal niet de meest stabiele beelden op. Hoe dan ook, het is wat het is …

IJsvogels en weergrafieken

Ik sluit mijn terugblikken op 2022 af met nog vier grafiekjes, waarin het weerbeeld van 2022 kort en krachtig is samengevat. Omdat het ijsvogelpaar vorig jaar een tijdlang een glansrijke hoofdrol speelde, krijgen ze hier de kans om nog een keer te schitteren.

Om te beginnen nog een keer de gemiddelde temperaturen per maand in 2022 (rood) vergeleken met de maandtemperaturen over de periode 1971-2000 (blauw). De grafiek wordt geflankeerd door meneer IJsvogel …

Met landelijk gemiddeld 729 millimeter was 2022 droog. Van de officiële neerslagstations was Terschelling het natste station met 856 mm. Meteo Afanja wist dat nog met 41 mm te overtreffen (donkerblauw). Naast de neerslaggrafiek staat mevrouw IJsvogel te glanzen …

In de derde grafiek is een overzicht te zien van het aantal ijsdagen tot het aantal tropische dagen en wat daar zoal tussen zit. Naast de grafiek heeft meneer IJsvogel zijn eega net verrast met een vis van formaat …

De laatste grafiek toont de gemiddelde temperaturen per jaar over de periode 2003-2022 in onze tuin (rood) en bij het KNMI in De Bilt (geel). Conclusie: het was een warm jaar, maar in 2020 was het nog net wat warmer. De gemiddelde temperatuur is in onze tuin gestegen t.o.v. de periode 1971-2000.

Of de hierboven getoonde vis doorslaggevend was, weet ik niet, maar ongeveer anderhalf uur later kreeg ik de kans om de paring van het stel in beeld te brengen. Of dat uiteindelijk ook heeft geresulteerd in een nestje jonge ijsvogels, dat weet ik dan weer niet, want vanwege te hoge temperaturen heb ik mijn observaties op een bepaald moment moeten staken …

Tot slot

De ijsvogels komen op korte termijn nogmaals terug maar dan in de vorm van een korte videofilm, die ik momenteel aan het monteren ben. Het weggooien van beelden is hierbij een kunst die nogal wat tijd vergt.

Terugblik mei 2022

‘In mei leggen alle vogels een ei,’ zo luidt het gezegde. Wel, dat deden ze bij ons in de tuin ook. Een koolmezenpaartje was in het nestkastje getrokken om daar een nestje jongen groot te brengen. En ook de merels hadden het er nog steeds druk mee, ze waren al snel aan de tweede leg begonnen …


Mei begon met vrij koel, maar rustig weer. Mooi weer om weer eens een kijkje in de Ecokathedraal te nemen. Daar sloeg de vermoeidheid ondanks het koele weer al snel weer toe, daarom heb ik me in de periode daarna vooral beperkt tot het fotograferen in de tuin en bij de ijsvogels. Daar vermaakte ik me elke keer prima. Nadat meneer IJsvogel voor de zoveelste keer een lekker visje aan zijn vrouwtje had overgedragen, mocht ik half mei zelfs getuige zijn van een paringssessie …

Zoals al eerder gezegd, kende mei een tamelijk koele start. De temperaturen gingen de eerste helft van de maand wat op en neer. De maximumtemperatuur lag meestal tussen de 15 en 20°C, daarna volgde een warme week. Nadat de maximumtemperatuur er twee dagen heel dicht tegenaan hadden gezeten, kon ik op 18 mei met precies 25°C de eerste zomerdag noteren. In de laatste decade zakten de maxima terug tot rond de 15°C, maar dat kon niet voorkomen dat mei een warme maand was. Met 51 mm viel er een normale hoeveelheid neerslag in ons tuintje …

Terugblik april 2022

April begon zoals maart eindigde, met sneeuw. In de nacht van 31 maart op 1 april viel er nog een paar cm sneeuw bij, zodat er ’s ochtends vroeg een kleine 7 cm sneeuw lag …


Een lang leven was dat sneeuwdek niet beschoren, omdat de maximumtemperaturen geleidelijk opliepen tot 10°C op 3 april. En dat was maar goed ook, want er zaten inmiddels jonge merels in het nestje in de pergola. Sneeuw of niet, pa en ma merel vlogen af en aan met verse wormen. Op 5 april verlieten de jonge merels het nest. Na een koude en regenachtige tiendaagse start, liepen de temperaturen tijdelijk op, waardoor de eerst insecten zich in de tuin lieten zien…

Rond half april liet Jetske en lang gekoesterde wens uitkomen. Van een collega had ze de locatie van een ijsvogelnest gekregen die voor mij ook goed bereikbaar was. Wat heet bereikbaar, we konden ze zelfs gerieflijk vanuit de auto observeren en fotograferen. En het geluk was meteen met ons rond twee uur ’s middags waren man en vrouw ijsvogel zelfs zo vriendelijk om even samen voor ons te poseren. Het spreekt voor zich, dat ik daar de rest van het voorjaar diverse keren heb zitten posten. Omdat het niet ver van de Surhuizumermieden was, kon ik het ook nog eens mooie combineren met het fotograferen van grutto’s, kemphanen en andere weidevogels. Naar aanleiding van de inval van Rusland in Oekraïne sloten Jetske en ik de maand in een grijze, kille sfeer af met een fotokuier op de oude ‘Atoomsite’ bij Havelte… …


De eerste tien dagen van de maand verliepen duidelijk te koud voor de tijd van het jaar. Bovendien was het erg nat, na de sneeuw volgde een periode met veel regen. Dankzij het natte begin van de maand gaat april 2022 als een natte maand de boeken in. Vanaf de elfde bleef het droog en gingen de temperaturen met een zuidoostelijke stroming omhoog. Op 18 april kon ik de eerste ‘warme’ 20°C van het jaar noteren. De tweede helft van april verliep erg zonnig. In de laatste week daalden de temperaturen bij ons in het noorden onder invloed van een noordelijke stroming tot net boven de 10°C …