IJsvogels en weergrafieken

Ik sluit mijn terugblikken op 2022 af met nog vier grafiekjes, waarin het weerbeeld van 2022 kort en krachtig is samengevat. Omdat het ijsvogelpaar vorig jaar een tijdlang een glansrijke hoofdrol speelde, krijgen ze hier de kans om nog een keer te schitteren.

Om te beginnen nog een keer de gemiddelde temperaturen per maand in 2022 (rood) vergeleken met de maandtemperaturen over de periode 1971-2000 (blauw). De grafiek wordt geflankeerd door meneer IJsvogel …

Met landelijk gemiddeld 729 millimeter was 2022 droog. Van de officiële neerslagstations was Terschelling het natste station met 856 mm. Meteo Afanja wist dat nog met 41 mm te overtreffen (donkerblauw). Naast de neerslaggrafiek staat mevrouw IJsvogel te glanzen …

In de derde grafiek is een overzicht te zien van het aantal ijsdagen tot het aantal tropische dagen en wat daar zoal tussen zit. Naast de grafiek heeft meneer IJsvogel zijn eega net verrast met een vis van formaat …

De laatste grafiek toont de gemiddelde temperaturen per jaar over de periode 2003-2022 in onze tuin (rood) en bij het KNMI in De Bilt (geel). Conclusie: het was een warm jaar, maar in 2020 was het nog net wat warmer. De gemiddelde temperatuur is in onze tuin gestegen t.o.v. de periode 1971-2000.

Of de hierboven getoonde vis doorslaggevend was, weet ik niet, maar ongeveer anderhalf uur later kreeg ik de kans om de paring van het stel in beeld te brengen. Of dat uiteindelijk ook heeft geresulteerd in een nestje jonge ijsvogels, dat weet ik dan weer niet, want vanwege te hoge temperaturen heb ik mijn observaties op een bepaald moment moeten staken …

Tot slot

De ijsvogels komen op korte termijn nogmaals terug maar dan in de vorm van een korte videofilm, die ik momenteel aan het monteren ben. Het weggooien van beelden is hierbij een kunst die nogal wat tijd vergt.

De winter van 2020-2021

De winter begon vrij zacht, en dat bleef hij ook lang. December was met een gemiddelde temperatuur van 5 ºC ca. anderhalve graad warmer dan normaal over de periode 1971-2000. Januari was met een gemiddelde van 2,7 ºC ongeveer een halve graad warmer dan normaal over de eerder genoemde periode. Meer dan af en toe wat lichte nachtvorst zat er niet in. Echt koud en interessant werd het pas vanaf 7 februari, maar langer dan een week mochten we daar niet van genieten, zoals hier gisteren in het overzicht van al februari te zien was …

De tijdelijke kou in februari werd ruimschoots gecompenseerd door de week die daarop volgde, waarin de temperatuur opliep tot een maximumtemperatuur van 17,6 ºC. Uiteindelijk kwam de gemiddelde temperatuur over de winter van 2020-2021 in onze tuin uit op 3,7 ºC. Daarmee was de winter ca. 1,5 ºC zachter dan het langjarig gemiddelde van 2,2 ºC over de periode 1971-2000 in onze contreien …

De winter was volgens het KNMI met landelijk gemiddeld 223 mm in het hele land aan de natte kant. Wij zaten met 254 mm regen en ca. 7 cm sneeuw in het natste deel van het land. Vooral in december en januari was het met respectievelijk 104 en 110 mm een natte boel. Veel stelde het niet voor, maar we kregen op 16 januari ’s avonds nog wel een fotogeniek laagje sneeuw …
Het echte winterweer kwam in februari net op tijd om de grijze en natte december en januari te doen vergeten en om voor velen tijdelijk wat verlichting te brengen in de maar aanslepende corona-ellende. Van de meer traditionele ijspret heb ik hier de afgelopen weken al genoeg laten zien. Daarom sluit ik de winter af met een foto van het ‘Easy Rider gevoel’  van een deel van de Friese dorpsjeugd …

Weerbeeld februari 2021

Op de eerste dag van de meteorologische lente heb ik gisteren weer eens een oude gewoonte opgepakt, het schetsen van een beeld van het weer in ons tuintje in de voorbije maand. Met de ingebruikname van mijn nieuwe weerstation eind vorig jaar ben ik op zoek naar een andere manier om de weercijfers te presenteren. De grafiekjes zien er wat anders uit dan tot dusver, maar de foto’s om het geheel wat te verluchtigen zijn gebleven …

Februari begon grijs met een westelijke stroming en gematigde temperaturen. In de nacht van 6 op 7 februari begon het bij een harde oostelijke wind te sneeuwen, voor het eerst sinds 2013 kregen we in het hele land weer sneeuw van betekenis. Hier viel ca. 7 cm sneeuw, die op de weg voor problemen zorgde i.v.m. duinvorming. In de daarop volgende week was het even dik winter, zodat er vanaf donderdag op diverse plaatsen geschaatst kon worden. In ons tuintje daalde de temperatuur tot -9,8 ºC op 13 februari, maar strenge vorst zat er net niet in. In totaal heb ik deze maand 12 vorstdagen (minimumtemperatuur onder de 0,0 °C) en drie ijsdagen (maximumtemperatuur onder 0 °C) kunnen noteren. Over de periode 1971-2000 waren dat er in onze regio resp. gemiddeld 14 en 4 …

Aan alle ijs- en sneeuwpret kwam op 14 februari snel een eind. In de dagen die volgden steeg het kwik van 20 t/m 25 februari zelfs 6 dagen achtereen tot boven de 15 ºC. De hoogste temperatuur kwam uit op 17,6 ºC, en dat is toch wel heel bijzonder. Uiteindelijk is de temperatuur in onze tuin uitgekomen op een gemiddelde van 3,1 ºC. Daarmee was de gemiddelde temperatuur ongeveer gelijk aan die van het langjarig gemiddelde voor februari in de periode 1971-2000 …

Omdat het op 7 februari vrijwel de hele dag sneeuwde, is de neerslagmeting onzeker. Om bevriezing te voorkomen, heb ik de regenmeter van 7 t/m 13 februari afgesloten. Met 38 mm regen en ca. 7 cm sneeuw was de hoeveelheid neerslag in onze tuin voor hedendaagse begrippen vrij droog. Maar in de periode 1971-2000 was 45 mm ongeveer de gemiddelde hoeveelheid neerslag voor februari …

Zo af en toe zal ik vanaf nu ook een grafiekje van de luchtdruk laten zien. Dat is niet altijd even interessant, maar soms is de samenhang met de andere grafieken te mooi om er niets mee te doen. Stijgende luchtdruk wijst over het algemeen op een weersverbetering aankondigt, terwijl dalende druk vaak tot een weersverslechtering leidt. Voor de maand februari ging die vuistregel naar mijn idee heel aardig op …

Het nieuwe weerstation heeft ook een digitale zonnemeter. Over de accuratesse van die meting in minuten en Watts/m heb ik zo mijn twijfels. Als ik ze vergelijk met de data van onze zonnepanelen, dan geven ze in elk geval vergelijkbare op en neer gaande golfbeweging …

Weerbeeld januari 2019: grijs en wit

Het nieuwe jaar begon met grijs en rustig weer. Vooral in de eerste helft van januari was het dag in, dag uit erg somber met temperaturen die ruim boven het langjarig gemiddelde lagen …

Pas vanaf de 17e januari hadden we ruim een week met wat winter. Er volgden welgeteld elf koude nachten, waarbij het drie maal tot matige vorst kwam en ik heb zelfs twee ijsdagen kunnen noteren, omdat de maximumtemperatuur op 23 en 24 januari niet boven het vriespunt kwam. Uiteindelijk kwam de gemiddelde temperatuur in ons tuintje uit op 2,9 ºC, en dat is dan toch weer 0,7 ºC hoger dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000. Landelijk was het beeld weinig anders …

Heel even was het winter in Fryslân. Een paar dagen lag er een fotogeniek laagje sneeuw en op enkele plaatsen kon er zelfs heel voorzichtig even worden geschaatst. Lang duurde die winterpret helaas niet, kijk maar eens naar deze beide foto’s van de vogelkijkhut in de Jan Durkspolder. In vijf dagen van winter (bijna) naar voorjaar …

Hoewel het bijna geen dag echt droog was, viel er in ons tuintje de afgelopen maand minder neerslag dan normaal, 42 mm tegen normaal ca. 67 mm. Van 22 t/m 25 januari viel de neerslag vooral in de vorm van sneeuw. In onze omgeving is naar schatting zo’n 5-6 cm sneeuw gevallen …

En over sneeuw gesproken …
In de reacties op ‘Een koepel met witte randjes’ kwam het al even ter sprake, als het even kan, laat ik geen gelegenheid voorbij gaan zonder dat ik even blootsvoets in de sneeuw heb gestaan. Niet te lang natuurlijk, aan bevroren tenen heb je tenslotte ook niks, maar gewoon even een paar minuten. Nadien gaan je voeten er zo heerlijk van tintelen. En ik denk dat die tintelingen bij mij nog wat worden versterkt door de MS … Let it snow, let it snow … 🙂

Weerbeeld 2018: warm en droog

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: 2018 was het vijfde bijzonder warme jaar op rij. In onze tuin ben ik uitgekomen op een gemiddelde temperatuur van 11,2 °C, dat is ruim twee graden boven het langjarig gemiddelde van 9,1 °C in de periode 1971-2000. Met uitzondering van februari, maart en november waren alle maanden minstens een graad warmer dan normaal …

Kouder dan normaal was het alleen in februari en maart. In de laatste dagen van februari en de eerste dagen van maart kwamen we plotseling even echt in de greep van Koning Winter. Op 28 februari maakte ik met Jetske en rit door het noordoosten van Fryslân. Dik ingepakt stonden we op de pier van Holwerd naar het drijfijs op het Wad te kijken. Op de terugweg hebben we een tussenstop gemaakt bij de Ryptsjerksterpolder om nog even wat schaatsers te fotograferen bij de Ypey-molen. Meer details over de winter van 2017-2018 in onze regio kun je in dit logje vinden: ‘De late winter van 2018‘ …

Vanaf april was het gedaan met de kou in 2018. De eerste grafiek in dit logje laat duidelijk zien dat alle maanden vanaf dat moment duidelijk een stuk warmer verliepen dan normaal. Voor mij had het allemaal wel een tikje minder gemogen, want MS en warmte zijn bepaald geen vrienden. Maar goed, daarin was ik niet de enige. Ook voor Oskar was het met zijn dikke haardos vaak veel te warm. Maar dat was nog slechts klein leed. Het was zo warm en droog dat de koeien na verloop van tijd (overdag) verplicht op stal moesten, omdat het gras wekenlang niet groeide. Veehouders en akkerbouwers werden geconfronteerd met beregeningsverboden. Voor de toeristische sector en voor LF-2018 was het een fantastisch jaar …

2018 was niet alleen warm, het was dus ook uitzonderlijk droog. In vijf maanden regende het meer dan normaal, gedurende de rest van het jaar was het veel te droog. Normaal valt er in onze regio jaarlijks ca. 770 mm neerslag, in 2018 viel er echter niet meer dan 560 mm. Meer details over de zomer van 2018 kun je vinden in het logje ‘De zomerse weercijfers van 2018’

December was weliswaar nat en 2019 is niet uitzonderlijk droog uit de startblokken gekomen, maar voordat het in 2018 opgelopen neerslagtekort is weggewerkt, zal het wekenlang achtereen moeten regenen. Omdat buienluchten in fotografisch opzicht interessanter zijn dan strakblauwe luchten, heb ik nog even wat wolkenfoto’s uit mijn archief van 2018 opgediept. Ik heb er echt om moeten zoeken dit jaar …

IJsdagen, vorstdagen, warme, zomerse en tropische dagen, we hebben ze allemaal gehad in 2018. De koude dagen zijn snel opgeteld, want dat waren er aanzienlijk minder dan normaal. Het aantal warme, zomerse en tropische dagen was in 2018 ruim verdubbeld ten opzichte van de periode 1971-2000 …

Volgens het KNMI was 2018 met een gemiddelde temperatuur van 11,3 °C na 2014 (11,7 °C) landelijk het warmste jaar ooit gemeten. In ons tuintje werd 2018 met een gemiddelde temperatuur van 11,2 °C het warmste jaar, want de gemiddelde temperatuur lag een tiende graad hoger dan in 2014 …

Wil je meer weten over het weer elders in ons land, dan kan kun je daarvoor terecht in het jaarovericht van het KNMI: ‘Jaar 2018 – Extreem warm, extreem zonnig en zeer droog‘. Zonder de pretentie te hebben 100% correct te zijn (mijn weesretation is tenslotte niet geijkt) sluit dit ik overzicht af met één van mijn favoriete weerfoto’s van 2018, één van de vele lichte sneeuwbuien die op 27 februari over het noorden van Fryslân en het Wad trokken …

Weer en warmte in 2017

Gisteren heb ik hier de blik gericht op de neerslag in 2017, vandaag kijken we naar het temperatuurverloop. Wat in de onderstaande grafiek meteen opvalt, is dat de gemiddelde temperatuur alle maanden aanzienlijk hoger is uitgevallen dan het langjarig gemiddelde over de periode 1971-2000. Alle maanden …? Nee, alleen januari bleef als wintermaand nog dapper weerstand bieden …

Landelijk kwam de gemiddelde temperatuur in januari 2017 uit op 1,6ºC, maar in ons tuintje bleef het kwik steken op 1,1ºC. Het was de koudste januarimaand sinds 2010. Op 7 januari zorgde langdurige ijzel voor grootschalige gladheid. In de tweede helft van de maand ging het landschap schuil onder een dikke laag ruige rijp. Schaatsers tussen de berijpte rietkragen leverden prachtig plaatjes op …

170118-0959x

Na enkele dagen was het alweer gedaan met het winterweer. In ons tuintje ben ik uiteindelijk niet verder gekomen dan 6 ijsdagen (max. temp. lager dan 0,0 °C), normaal zijn dat er gemiddeld 11. In totaal heb ik 40 vorstdagen (min. temp. lager dan 0,0 °C) kunnen noteren, tegen normaal ca. 63 …

180105-ijsdagen2017

In de rest van het jaar bleven de temperaturen ruim boven de gemiddelde waarden (zie ook de eerste grafiek). Vooral mei, juni en oktober verliepen erg warm. De hogere gemiddelde temperaturen kwamen naar mijn idee voor een belangrijk deel tot stand door hogere minimumtemperaturen. Wat verder opvalt, is dat 2017 vooral een groter aantal warme dagen kende (max. temp. 20,0 °C of hoger), terwijl in onze omgeving het aantal zomerse en tropische dagen (gelukkig) juist wat lager lag. Stranddagen met een temperatuur rond de 23 graden bevielen me begin juni uitstekend op Terschelling …

170601-1402x

Uiteindelijk is de gemiddelde temperatuur in ons tuintje in 2017 uitgekomen op 10,7°C tegen een langjarig gemiddelde van 9,1 °C over de periode 1971-2000. Het KNMI in De Bilt kwam uit op 10,9 °C, tegen normaal ca.9,8 °C. Ja … het begint toch echt knap warm te worden langzamerhand …

180105-jaartemp2003-2017

Henk Jonkvorst vroeg donderdag: “Het schijnt ook een bovengemiddeld zonnig jaar te zijn geweest, maar ik weet eigenlijk niet of een weerstation ook zon-uren bijhoudt.”
Het gemiddelde weerstation meet geen zonneschijnduur, daarvoor is een pyranometer nodig, en die heb ik niet. Voor informatie daarover ben ik aangewezen op het KNMI, en dat weet te melden dat 2017 met landelijk gemiddeld 1764 uur zon zeer zonnig was. Normaal is 1644 uur. Veel maanden waren zonniger dan normaal, vooral januari en maart sprongen eruit. December was de enige echt sombere maand. Voor mijn gevoel heb ik de zon intussen al zeker twee maanden niet meer echt gezien of gevoeld …

170814-1748x

Om de een of andere reden heb ik zelf niet het idee dat 2017 extreem zonnig was. Enerzijds zal dat te maken hebben met het feit dat ik vorig jaar veel minder dan anders op pad ben geweest. Anderzijds heb ik het gevoel dat echt heel zonnige en warme dagen relatief weinig voorkwamen in 2017, en dat we vooral te maken hadden met wisselende bewolking. Dit alles voor wat het waard is.

De zachte winter van 2015-2016

Nu ik eenmaal bezig ben met een inhaalslag om mijn weercijfertjes wat te ordenen, ga ik meteen maar even door met de afgelopen winter, die eigenlijk die naam nauwelijks waard is. Met in De Bilt een gemiddelde temperatuur van 6,3 °C en in ons tuintje een gemiddelde temperatuur van 5,3 °C was de winter van 2015-2016 de op één na zachtste sinds het begin van de regelmatige temperatuurmetingen in 1706. Alleen de winter van 2006-2007 was nog een fractie zachter. Maar laten we eerst eens kijken naar de neerslagcijfers …

160331-neerslag-winter-2015-2016

De winter begon met een droge decembermaand, waarin er in ons tuintje slechts 49 mm neerslag viel tegen normaal ca. 74 mm. Januari was met 82 mm aan de natte kant en februari was met 70 mm tegen normaal ca. 44 mm ronduit een natte maand te noemen …

151221-1352x

In totaal viel er in de drie wintermaanden in ons tuintje 201 mm neerslag. Dat is aanzienlijk meer dan het langjarig gemiddelde van 185 mm over de periode 1971-2000, maar kijken we naar de afgelopen 14 jaar, dan ligt het toch onder het gemiddelde van 224 mm. Duidelijk is dat de winters sinds de eeuwwisseling gemiddeld natter verlopen dan in mijn jeugdjaren …

 

160331-neerslag-winters-2003-2016

De neerslag viel bij ons niet alleen in de vorm van regen. Tijdens de koudere periode die we hier in het noordoosten van het land hadden, viel de neerslag geregeld in de vorm van sneeuw en/of ijzel. Vanaf 15 januari lag er in het uiterste noordoosten van het land een sneeuwdek van ca. 10 cm, dat pas na het verdrijven van de kou op 22 januari weer verdween …

Dat brengt ons meteen bij de temperaturen. Na een uiterst zachte december, waarin de gemiddelde temperatuur in ons tuintje uitkwam op 8,8 °C, en waarin ik geen enkel graadje vorst heb kunnen noteren, draaide de wind vanaf 3 januari naar oostelijke richtingen en werd koudere lucht aangevoerd. Hoger in de atmosfeer werd echter nog wel zachte lucht aangevoerd en dit leidde in onze omgeving op grote schaal tot ijzel. Drie dagen achtereen konden we hier in het noorden geen kant op, omdat er een dikke laag ijs op straten en stoepen lag. Het KNMI gaf meerdere dagen achtereen een weeralarm af (code rood). Op 19 en 20 januari kon er op ondergelopen land zelfs even worden geschaatst …

160331-temperatuur-winter-2015-2016

Eind januari werd het opnieuw zeer zacht. Uiteindelijk kwam temperatuur in ons tuintje in januari uit op 3,4 °C tegen een langjarig gemiddelde van 2,2 °C over de periode 1971-2000. Gisteren heb ik hier al laten zien, dat zachte en wat koudere tijdvakken elkaar in februari afwisselden, maar februari in haar geheel was opnieuw een zachte maand met in ons tuintje een gemiddelde temperatuur van 3,9 °C tegen 2,3 °C normaal …

160223-1532x

In de afgelopen winter heb ik in ons tuintje 25 dagen met enige vorst kunnen noteren. 21 keer bleef het beperkt tot lichte vorst (wanneer het 0,1 tot 5,0 graden vriest) en slechts vier maal kwam het tot matige vorst (-5.1/-10,0 graden). Meer dan 3 ijsdagen (dagen waarop het de hele dag blijft vriezen) heb ik deze winter niet kunnen noteren, in de periode 1971-2000 waren dat er gemiddeld 12 per jaar …

160331-wintertemperaturen-2003-2016

Kortom: het was wat mij betreft opnieuw een winter om maar snel te vergeten. Maar voorlopig gaat hij de boeken in als de op één na zachtste winter sinds het begin van de regelmatige temperatuurmetingen in 1706. Met een gemiddelde temperatuur van 5,3 °C in ons tuintje, was de winter hier ruim tweemaal zo warm als de gemiddelde temperatuur van 2,6 °C van de winters in de jaren 1971-2000.